อยากทราบว่าควรเริ่มจากอะไรครับ

พระพุทธศาสนา คือคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นเรื่องของการอบรมเจริญปัญญาซึ่งในครั้งก่อนที่จะตรัสรู้ ก็มีการอบรมเจริญสมาธิกันมามากจนกระทั่งจิตสงบถึงขั้นอุปจารสมาธิกับอัปปนาสมาธิถึงรูปฌานและอรูปฌานแต่ก็ไม่สามารถที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรม

เพราะฉะนั้น ข้อความในพระไตรปิฎก ใช้คำว่า สติปัฏฐานไม่ได้ใช้คำว่า สมาธิปัฏฐาน แสดงว่าการที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรมในขณะนี้ที่จะเข้าใจ ต้องเพราะสติระลึก เรื่องของสติเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก

เพราะฉะนั้น การเข้าใจธรรมต้องเป็นไปตามลำดับขั้นก่อนว่า ธรรมะ คืออะไร เพราะว่า เราทุกคนแสวงหาธรรม บางคนก็อ่านในพระไตรปิฎกที่บางท่านเรียบเรียงไว้ให้เข้าใจง่ายๆ แต่ว่าจริงๆ แล้วต้องเข้าใจจริงๆ ว่าถ้าไม่ได้ศึกษาจริงๆ อาจจะมีความเข้าใจผิดในธรรมได้เพราะว่าหลายคนศึกษาธรรม แสวงหาธรรม แต่ไม่ทราบว่า ขณะนี้เป็นธรรมเพราะฉะนั้นจึงต้องเข้าใจตามลำดับตั้งแต่ต้น

แม้แต่คำแรก คือธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงและทรงตรัสรู้ไม่ได้ทรงแสดงเรื่องอย่างที่ปฏิบัติกัน ก่อนการตรัสรู้คือ สมาธิ แต่ทรงแสดงให้ผู้ฟังเกิดความเข้าใจจริงๆ ในลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงๆ เพราะฉะนั้นก่อนอื่นต้องเข้าใจคำว่า “ธรรม” หรือว่าลักษณะของธรรมเสียก่อน เพราะสติปัฏฐาน หมายความถึง การอบรมเจริญปัญญา รู้ความจริงของสภาพธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงตรัสรู้และทรงแสดง ซึ่งทรงแสดงตั้งแต่เริ่มต้น โดยที่ว่านอกจากพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎกแล้ว ก็เป็นพระอภิธรรมปิฎกซึ่งเป็นเรื่องของธรรมล้วนๆ

เพราะฉะนั้น ก็จะศึกษาเข้าใจลักษณะของธรรมได้เมื่อเข้าใจคำว่า ธรรม ปรมัตถธรรม และอภิธรรม ก่อนที่จะถึงสติปัฏฐาน การฟังธรรม ศึกษาธรรม เพื่อที่จะให้เข้าใจธรรมที่ละเอียดจำเป็นที่จะต้องมีความรู้ ความเข้าใจตั้งแต่เบื้องต้นเพราะว่าถ้าพูดถึงเรื่องวิปัสสนา เป็นปัญญาขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนาทำให้บุคคลผู้รู้แจ้งสภาพธรรม สามารถที่จะดับกิเลสได้เป็นสมุจเฉท ซึ่งกิเลสมีมากเหลือเกิน เพราะฉะนั้น ถ้าไม่มีปัญญาจริงๆ ก็ไม่สามารถที่จะดับกิเลสได้ การฟังธรรมทุกครั้งก็เพื่อให้เกิดความเห็นถูกเป็นปัญญาซึ่งจะต้องเป็นไปตามลำดับขั้น