โอฆะ ๔

อกุศลธรรมที่ชื่อว่าโอฆะ ด้วยอรรถว่า เพราะทำผู้มีกิเลสให้ดิ่งลง คือ ให้จมลงในวัฏฏะ

แสดงให้เห็นว่า อกุศลจิตที่เกิดขึ้นขณะหนึ่งๆ ไม่ได้ทำให้พ้นไปจากอกุศลธรรมเลย ไม่สามารถดับกิเลสใดๆ ไม่สามารถรู้แจ้งสภาพธรรมใดๆ แต่เป็นสภาพธรรมที่ทำให้ดิ่งลง คือ ให้จมลงในวัฏฏะ

โอฆะ ๔ ได้แก่ โอฆะคือกาม ๑ โอฆะคือภพ ๑ โอฆะคือทิฏฐิ ๑ โอฆะคืออวิชชา ๑

โดยสภาพธรรมแล้วเหมือนกับอาสวะ แต่อาสวะเป็นสภาพธรรมที่หมักดองสะสมไว้นาน และหลากไป ไหลไปตามอารมณ์ต่างๆ ที่ปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย แต่สภาพธรรมเหล่านี้เองเวลาที่เกิดขึ้น ก็ทำให้ดิ่งลง คือ จมลงในวัฏฏะ

ชุด อกุศลธรรม ๙ กอง แผ่นที่ 1 ตอนที่ 1