พูดมากหรือพูดน้อยดี…สนทนาธรรมออนไลน์ 14/7/68

สนทนาธรรมเพื่อความเข้าใจถูกต้องตรงตามความเป็นจริง

วาจาสุภาษิต ไม่เป็นวาจาทุภาษิต เป็นวาจาไม่มีโทษ วิญญูชนไม่ติเตียนมี 4 ประการ คือ

1. กล่าวแต่วาจาที่บุคคลกล่าวดีแล้วไม่กล่าววาจาไม่ดี

2. กล่าวแต่วาจาที่เป็นธรรมะเท่านั้นไม่กล่าววาจาที่ไม่เป็นธรรมะ

3. กล่าวแต่วาจาที่เป็นที่รักเท่านั้น ไม่กล่าววาจาที่ไม่เป็นที่รัก

4. กล่าวแต่วาจาที่จริงเท่านั้น ไม่กล่าววาจาที่ไม่จริง

พระสูตรลึกซึ้งโดยอรรถ พูดมากเพราะว่าสะสมมาที่จะเปล่งวาจา แต่ทุกคนคิดมาก คิดแล้วจะพูดหรือไม่พูดนั่นอีกเรื่องหนึ่ง แต่ไม่คิดแล้วพูดนี่มีไหม?!

ทุกคนคิดมาก แต่แล้วแต่ว่าจะพูดมากหรือเปล่า แต่คิดมากเป็นของที่แน่นอน เพราะฉะนั้นคิดมากแล้วก็พูดออกมาด้วย ความคิดในใจไม่มีใครรู้หรอก แต่พูดออกมาแล้วทุกคนรู้เพราะคำพูดนั้นออกมาแล้ว แต่ถ้าอยู่ในใจ ... ไม่มีใครรู้ได้ว่าขณะนั้นจิตเป็นกุศลหรือเป็นอกุศลระดับไหน ... ขั้นไหนด้วย

เพราะฉะนั้นจึงมีวจีกรรมที่สามารถทำให้ไปสู่อบายภูมิได้ ตามกำลังของกิเลสนั้นๆ ก็เป็นเครื่องเตือนให้ระวัง ไม่ใช่ระวังเฉพาะวาจา แม้ความคิด

พุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน พ้นจากกิเลส เพราะตรัสรู้ความจริงซึ่งถึงที่สุด ไม่มีการเปลี่ยนอีกเลย เพราะฉะนั้นคำพูดจากปัญญาอย่างนั้น จะผิดไหม และผู้ที่ฟังก็จะต้องอบรมความเข้าใจถูก ความเห็นถูกให้ตรงตามคำที่ได้ยินได้ฟังด้วย จึงจะเป็นประโยชน์

เพราะฉะนั้นเราก็จะมีแต่เพียงได้ยินได้ฟัง แต่ไม่สามารถเข้าถึงความจริงซึ่งนำไปสู่นิพพาน เพียงได้ยินก็อยาก แต่ไม่รู้ไปอย่างไร อยากจะไปนิพพานเหลือเกิน แต่ไปไม่ถูกแน่ๆ เพราะไม่ใช่ปัญญา

ถ้าเราจะกล่าวว่า คำพูดที่ไม่มีประโยชน์ แม้มาก ก็ไม่มีประโยชน์เลย กับคำพูดที่แม้มากก็มีประโยชน์ทุกคำก็ได้

ไม่ได้อยู่ที่มากหรือน้อย แต่อยู่ที่ประโยชน์ของคำนั้นด้วย ไม่พ้นจากจิต เพราะฉะนั้นจิตสำคัญที่สุด ฟังธรรมเพื่อรู้จักธรรมตามความเป็นจริง ... ซึ่งจิตเป็นใหญ่เป็นประธาน

คำจริงเป็นคำจริงทุกกาล

ขอเชิญติดตามการสนทนาธรรมออนไลน์
เรื่อง “ พูดมากหรือพูดน้อยดี "
กับ คณะอาจารย์ มศพ.

วันจันทร์ที่ 14 กรกฎาคม 2568
เวลา 10.00 - 11.30 น.

Facebook​ : DhammahomeRadio ลิงก์ Facebook ... คลิกที่นี่

Youtube : มูลนิธิศึกษาและเผยแพรัพระพุทธศาสนา