ทัณฑสูตร

พระธรรมวินัยทั้งหมดที่ทรงแสดงไว้ จะไม่เว้นจากการที่เตือนให้พุทธบริษัทไม่ประมาทในการเจริญกุศล โดยเฉพาะการรู้อริยสัจธรรม ๔ ถึงแม้ในเรื่องของภพภูมิที่ทรงแสดง ก็จะจบลงด้วยการทรงเน้นถึงการที่จะต้องรู้แจ้งอริยสัจธรรม ๔

สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค ... ทัณฑสูตร ข้อ ๑๗๑๖

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนท่อนไม้ที่บุคคลขว้างขึ้นไปบนอากาศแล้ว บางคราวเอาโคนตกลงมาก็มี บางคราวเอาตอนกลางตกลงมาก็มี บางคราวเอาปลาย ตกลงมาก็มี ฉันใด สัตว์ทั้งหลายผู้มีนิวรณ์ คือ อวิชชา มีตัณหาเป็นเครื่องประกอบ ได้แล่นไปอยู่ ท่องเที่ยวไปอยู่ บางคราวจากโลกนี้ไปสู่ปรโลกก็มี บางคราวจากปรโลกมาสู่โลกนี้ก็มี ฉันนั้นเหมือนกัน ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะไม่เห็นอริยสัจ ๔

อริยสัจ ๔ เป็นไฉน คือ ทุกขอริยสัจ สมุทยอริยสัจ นิโรธอริยสัจ ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย เพราะฉะนั้นแหละ เธอทั้งหลายพึงกระทำความเพียร เพื่อรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา

กำลังนั่งฟังอยู่ขณะนี้ กระทำความเพียรได้ทันที ระลึกรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมที่กำลังปรากฏ ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 231

ภพภูมิต่างๆ น่ากลัวมากไหม เพราะเหตุว่าใกล้ ไม่ไกล ถ้ารู้สึกว่าไกล ก็ไม่ค่อยกลัว แต่ถ้าคิดว่าใกล้ อาจจะเป็นวันนี้ พรุ่งนี้ เดือนนี้ ปีนี้ ก็อาจจะเห็นโทษ และก็เจริญกุศลยิ่งขึ้น ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 232

รับฟัง ... ทัณฑสูตร