ตบะ
ขอความเข้าใจ คำว่า ตบะค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
คำว่า ตบะ หมายถึง สภาพที่เผาบาปธรรมหรือเผาอกุศลธรรม ซึ่งถ้าศึกษาข้อความในพระไตรปิฎกและอรรถกถา จะพบว่า ตบะ มี ๒ อย่าง คือ ตบะ ที่ผิด ซึ่งเป็นความเพียรผิด ก็มี ตบะที่ถูก ก็มี ถ้าเป็นตบะที่ผิดแล้ว เป็นสิ่งที่ไม่ควรประกอบ เพราะไม่อำนวยประโยชน์ใดๆ มาให้เลย แต่ถ้าเป็นตบะที่ถูกแล้ว ควรประกอบ ควรบำเพ็ญ เพราะนำมาซึ่งประโยชน์เท่านั้น
ในมงคลสูตร ตบะ ก็เป็นมงคลด้วย เป็นเหตุแห่งความเจริญ มุ่งหมายถึง ความสำรวมอินทรีย์ (อินทรียสังวร) คือ สำรวม ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ไม่ให้บาปอกุศลธรรมเกิดขึ้น ตามข้อความใน พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย สุตตนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๕ - หน้าที่ ๒๗๐ ดังนี้
ธรรมใด ย่อมแผดเผาอกุศลธรรมทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น
ธรรมนั้น จึงชื่อว่า ตบะ ความเพียร คำว่า ตบะ นั่น เป็นชื่อแห่งอินทรียสังวร
จะเห็นได้ว่า ตบะ กว้างขวางมาก ถ้ากล่าวถึงตบะที่ควรประกอบแล้ว ต้องเป็นตบะฝ่ายดี ซึ่งได้แก่ กุศลธรรม ซึ่งจะเป็นไปเพื่อเผาผลาญบาปธรรมประการต่างๆ มีความโลภ ความโกรธ เป็นต้น แต่ถ้าเป็นตบะ ที่ไม่ควรประกอบ ก็เป็นเรื่องของอกุศลธรรมทั้งหลายทั้งปวง ที่เห็นชัดๆ ก็เป็นความเพียรที่เป็นไปกับด้วยความเห็นผิด เป็นการไปทำอะไรด้วยความไม่รู้ ด้วยความเป็นตัวตน จดจ้อง ต้องการ เป็นต้น ที่ไม่เป็นไปเพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกเลยแม้แต่น้อย
แม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อครั้งที่เป็นพระโพธิสัตว์ พระองค์ทรงเคยทดลองมาแล้วว่า ตบะในลัทธิภายนอกนั้น ไม่มีสาระ จึงทรงทิ้งตบะที่ไม่ควรประกอบเหล่านั้น ครับ
...ยินดีในกุศลของทุกๆ ท่านครับ...
