กิเลสมี ๓ ขั้น

เพราะเหตุว่ากิเลสมี ๓ ขั้น คือ อนุสัยกิเลส เป็นกิเลสอย่างละเอียด ๑ ปริยุฏฐานกิเลส เป็นกิเลสอย่างกลาง ๑ และ วีติกกมกิเลส เป็นกิเลสอย่างหยาบ ๑

อนุสัยกิเลส ซึ่งเป็นกิเลสอย่างละเอียดที่สะสมนอนเนื่องอยู่ในภวังคจิตนั้น ไม่ได้เกิดขึ้นปรากฏกระทำกิจการงาน ปริยุฏฐานกิเลส กิเลสอย่างกลาง เกิดขึ้นกระทำกิจที่ชวนวิถี วีติกกมกิเลส กิเลสอย่างหยาบ ก็ไม่พ้นจากชวนวิถี

เพราะฉะนั้นจิตที่ไม่ใช่วิถีจิตเท่านั้น ซึ่งจะมีอนุสัยกิเลส หลังจากที่วิถีจิตเกิดขึ้นแล้ว จะไม่เป็นอนุสัยอีกต่อไป จะเป็นปริยุฏฐานกิเลส หรือวีติกกมกิเลส

เพราะฉะนั้นให้ทราบว่า เวลาที่วิถีจิตเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเห็นสิ่งที่ปรากฏทางตา ได้ยินเสียงที่ปรากฏทางหู ได้กลิ่นที่ปรากฏทางจมูก ลิ้มรสที่ปรากฏทางลิ้น รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสทางกาย หรือว่าจะคิดนึกเรื่องราวต่างๆ ทางใจ ขณะนั้นมีการสั่งสมสันดานตน เพราะเป็นชวนวิถี ขณะนั้นไม่ใช่อนุสัยกิเลส ถ้าเป็นอกุศลก็จะเป็นปริยุฏฐานกิเลส หรือวีติกกมกิเลส ปริยุฏฐานกิเลส คือ กิเลสอย่างกลาง วีติกกมกิเลส คือ กิเลสอย่างหยาบ ซึ่งกระทำให้ล่วงทุจริตทางกาย ทางวาจา

รับฟัง ...

อนุสัยกิเลส - ปริยุฏฐานกิเลส - วีติกกัมมกิเลส