ในบรรดาธรรมที่เกิดดับ ปัญญาประเสริฐที่สุด

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๗๑๙]

ในบรรดาธรรมที่เกิดดับ ปัญญาประเสริฐที่สุด

เกิดมาเป็นคนนี้เพียงขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ เมื่อจากโลกนี้ไปแล้ว จะไม่มีคนนี้อีกเลย เพราะฉะนั้น เป็นคนนี้ ทุกอย่างที่เป็นคนนี้ เป็นชาตินี้ชาติเดียว สุขทุกข์ทั้งหมดที่มี สิ่งต่างๆ ทั้งหมดที่มี ไม่เหลือเลย เมื่อจากโลกนี้ไปแล้ว ไม่ใช่ของใครทั้งสิ้น แม้เดี๋ยวนี้ก็กำลังเป็นอย่างนี้

ความเข้าใจแต่ละขณะ ค่อยๆ สะสมสืบต่อ เหมือนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบำเพ็ญพระบารมี (คุณความดีที่จะทำให้ถึงฝั่งของการดับกิเลส) เพื่อรู้ความจริง

เพราะไม่รู้ความจริง จึงมีอกุศลมากมาย เพราะความไม่รู้ แต่เมื่อค่อยๆ มีความรู้ขึ้น ก็ค่อยๆ ละความไม่ดี เพราะเห็นโทษของความไม่ดี และรู้ว่าแม้ความดีหรือความไม่ดี ก็เกิดขึ้นแล้วดับไป

ความเข้าใจเมื่อวานนี้ ถึงแม้ว่าขณะที่เข้าใจดับไป แต่ก็สะสมสืบต่อในขณะต่อๆ ไป จนถึงวันนี้ และความเข้าใจวันนี้ที่กำลังเข้าใจก็จะสืบต่อสะสมไปจนถึงวันพรุ่งนี้ต่อๆ ไป

ต้องเป็นการค่อยๆ เข้าใจค่อยๆ สะสม เป็นบารมี ตรงต่อความจริงว่าเดี๋ยวนี้ ธรรมเป็นอย่างนี้ แต่ยังไม่ประจักษ์แจ้ง แต่ผู้ที่ประจักษ์แจ้งแล้ว ทรงแสดงหนทางให้คนอื่นได้เริ่มดำเนินตามที่จะค่อยๆ สะสมปัญญาบารมี (บารมีคือปัญญา) สัจจบารมี (บารมีคือความจริงใจ) เนกขัมมบารมี (บารมีคือการออกจากอกุศล) วิริยบารมี (บารมีคือความเพียร) ขันติบารมี (บารมีคือความอดทน) อธิษฐานบารมี (บารมีคือความตั้งใจมั่น)

ถ้ายังมีความไม่รู้มากๆ มีความติดข้องมากๆ มีอกุศลมากๆ บ่อยๆ แล้วจะมีโอกาสที่ปัญญาและกุศลอื่นๆ จะเกิดแทนบ้างไหม? เพราะฉะนั้น ในบรรดาทุกสิ่งที่เกิดแล้วดับ ความเข้าใจถูก คือ ปัญญาประเสริฐที่สุด

ทรัพย์สมบัติที่เข้าใจว่ามีมาก ร่างกายที่แข็งแรง วันหนึ่งก็ไม่เหลือ เปลี่ยนแปลงได้ กลายเป็นคนเจ็บป่วย กลายเป็นคนไร้ทรัพย์สมบัติ แต่ปัญญาเมื่อเกิดแล้ว จะไม่เป็นอย่างนั้นเลย มีแต่จะค่อยๆ เพิ่มขึ้นทีละเล็กทีละน้อย

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย