ธรรมทินนาเถรีอปทานที่ ๓ (๒๓) ว่าด้วยบุพจริยาของพระธรรมทินนาเถรี

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 610

ธรรมทินนาเถรีอปทานที่ ๓ (๒๓)

ว่าด้วยบุพจริยาของพระธรรมทินนาเถรี

[๑๖๓] ในกัปที่หนึ่งแสนแต่ภัทรกัปนี้ พระพิชิตมารผู้เป็นนายกของโลก พระนามว่า ปทุมุตตระ ผู้ทรงรู้จบธรรมทั้งปวง เสด็จอุบัติ ขึ้นแล้ว

ครั้งนั้น ดิฉันเกิดในสกุลหนึ่งในเมือง หังสวดี รับจ้างทำการงานของคนอื่น เป็นผู้มี ปัญญาสำรวมอยู่ในศีล พระเถระนามว่าสุชาตะ อัครสาวกของพระพุทธเจ้า พระนามว่าปทุมุตตระ ออกจากวิหารไปเพื่อบิณฑบาต

เวลานั้น ดิฉันเอาหม้อไปตักน้ำ เห็น ท่านแล้วเลื่อมใส ได้ถวายขนมด้วยมือของตน

ท่านรับแล้วนั่งฉัน ณ ที่นั้นแหละ ดิฉัน นิมนต์ท่านไปสู่เรือน ได้ถวายโภชนะแก่ท่าน

ต่อมา นายของดิฉันทราบเข้าแล้วมีความ ยินดี ได้แต่งดิฉันให้เป็นลูกสะใภ้ของท่าน ดิฉัน ไปกับแม่ผัว ได้ถวายอภิวาทพระสัมพุทธเจ้า

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 611

ครั้งนั้น พระบรมศาสดาทรงประกาศตั้ง ภิกษุณีองค์หนึ่งผู้เป็นธรรมกถึก ในตำแหน่ง เอตทัคคะ ดิฉันได้ฟังพระพุทธพจน์นั้นแล้ว มี ความยินดี

นิมนต์พระสุคตเจ้าพร้อมด้วยพระสงฆ์ ถวายมหาทานแล้ว ปรารถนาตำแหน่งนั้น.

ในทันใดนั้น พระสุคตเจ้าผู้มีพระกระแส เสียงไพเราะ ได้ตรัสกะดิฉันว่า ท่านยินดีบำรุงเรา อังคาสเรากับสาวกสงฆ์ ขวนขวายในการฟังสัทธรรม มีใจเจริญด้วยคุณ ท่านผู้เจริญ ท่านยินดี เถิด ท่านจะได้ตำแหน่งนั้นอันเป็นผลแห่งความ ปรารถนา

ในกัปที่หนึ่งแสนแต่กัปนี้ พระพุทธเจ้า พระนามว่าโคดม ซึ่งมีสมภพในวงศ์พระเจ้า โอกกากราช จักเสด็จอุบัติขึ้นในโลก ท่านผู้เจริญ จักได้เป็นธรรมทายาทของพระศาสดาพระองค์นั้น เป็นโอรสอันธรรมนิรมิตเป็นสาวิกาของพระราชา มีชื่อว่า ธรรมทินนา

ดิฉันได้ฟังพุทธพจน์นั้นแล้วมีความยินดี มีจิตประกอบด้วยเมตตา บำรุงพระมหามุนีผู้เป็น นายกชั้นพิเศษ ด้วยปัจจัยทั้งหลายจนตลอดชีวิต

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 612

ด้วยกุศลกรรมที่ทำไว้แล้วนั้น และด้วย การตั้งเจตน์จำนงไว้ ดิฉันละร่างกายมนุษย์แล้ว ได้ไปสู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์

ในภัทรกัปนี้ พระพุทธเจ้าพระนามว่า กัสสปะ ผู้เป็นพงศ์พันธุ์แห่งพรหม มียศมาก ประเสริฐกว่าบัณฑิตทั้งหลาย เสด็จอุบัติขึ้นแล้ว ครั้งนั้น พระเจ้ากาสีพระนามว่ากิกี ผู้เป็นใหญ่ กว่านรชนในพระนครพาราณสีอันอุดม ทรงเป็น อุปัฏฐากของพระพุทธเจ้าผู้แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่

ดิฉันเป็นพระธิดาคนที่หกของท้าวเธอ มี นามปรากฏว่าสุธรรมา ได้ฟังธรรมของพระพิชิตมารผู้เลิศแล้ว พอใจบรรพชา

แต่พระชนกนาถมิได้ทรงอนุญาตให้พวก เรา เมื่ออยู่ในอาคารสถาน ครั้งนั้นพวกเราผู้เป็น ราชกัญญาตั้งอยู่ในความสุข มิได้เกียจคร้าน ประพฤติพรหมจรรย์ตั้งแต่เป็นกุมารีอยู่สองหมื่นปี

จบภาณวารที่ ๓

ราชธิดาทั้ง ๗ พระองค์ คือนางสมณี ๑ นางสมณคุตตา ๑ นางภิกขุณี ๑ นางภิกขุทาสิกา ๑ นางธรรมา ๑ นางสุธรรมา ๑ และนางสังฆ- ทาสีเป็นที่ ๗ เป็นผู้ยินดีพอใจบำรุงพระพุทธเจ้า ได้มาเป็นพระเขมาเถรี พระอุบลวรรณาเถรี พระ-

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 613

ปฏาจาราเถรี พระกุณฑลเกสีเถรี พระกิสาโคตมีเถรี ดิฉันและวิสาขาอุบาสิกาคนที่ ๗.

ด้วยกุศลธรรมที่ได้ทำไว้แล้วนั้น และ ด้วยการตั้งเจตน์จำนงไว้ ดิฉันละร่างกายมนุษย์ แล้วได้ไปสู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์

ในภพหลังครั้งนี้ ดิฉันได้เกิดในสกุลเศรษฐี มีความเจริญมั่งคั่งด้วยกามสุขทั้งปวง ในพระนคร ราชคฤห์อันอุดม

เมื่อดิฉันประกอบด้วยรูปสมบัติ ตั้งอยู่ ในปฐมวัย ไปสู่สกุลอื่น เพียบพร้อมด้วยความ สุข

สามีของดิฉัน เข้าไปเฝ้าพระพุทธเจ้าผู้ เป็นสรณะแห่งสัตว์โลก ฟังพระธรรมเทศนา แล้ว ได้บรรลุอนาคามิผล เป็นผู้มีปัญญาดี.

ครั้งนั้น ดิฉันได้รับอนุญาตจากสามีนั้น แล้วออกบวช ไม่นานก็ได้บรรลุอรหัตผล

อุบาสกนั้นเข้าไปหาดิฉัน แล้วถามปัญหา ที่ลึกซึ้งสุขุมมาก ดิฉันแก้ปัญหาทั้งหมดนั้นได้

พระพิชิตมารทรงพอพระทัยในคุณสมบัตินั้น จึงทรงตั้งดิฉันไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะ ด้วยพระดำรัสว่า เรามิได้เห็นภิกษุณีรูปอื่น อื่น เป็นธรรมกถึกเหมือนธรรมทินนาภิกษุณีนี้

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 614

ดูก่อนภิกษุทั้งหลายท่านทั้งหลายจงทรง จำภิกษุณีธรรมทินนาผู้มีปัญญาไว้อย่างนี้เถิด.

ดิฉันอันพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอนุ- เคราะห์แล้ว ชื่อว่าเป็นบัณฑิตอย่างนี้ ดิฉันบำรุง พระศาสดาแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้าดิฉัน ได้ทำเสร็จแล้ว ปลงภาระอันหนักลงแล้ว ถอน ตัณหาอันนำไปสู่ภพขึ้นได้แล้ว บรรลุถึงประโยชน์ คือ ธรรมเป็นที่สิ้นสังโยชน์ทั้งปวง ที่ กุลบุตรทั้งหลายออกบวชเป็นบรรพชิตต้องการนั้น แล้ว

ดิฉันเป็นผู้มีความชำนาญในฤทธิ์ และ ในทิพโสตธาตุ รู้วาระจิตของผู้อื่น เป็นผู้ทำตาม สัตถุศาสน์ ดิฉันรู้ปุพเพนิวาสญาณและทิพยจักษุ อันหมดจดวิเศษ ยังอาสวะทั้งปวงได้สิ้นไปแล้ว เป็นผู้บริสุทธิ์หมดมลทนด้วยดี ดิฉันเผากิเลส ทั้งหลายแล้ว ... คำสอนของพระพุทธเจ้า ดิฉันได้ ทำเสร็จแล้ว.

ทราบว่า ท่านพระธรรมทินนาภิกษุณีได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วย ประการฉะนี้แล.

จบธรรมทินนาเถรีอปทาน