เพราะได้เข้าใจพระธรรม

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๒๕]

เพราะได้เข้าใจพระธรรม

~ คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็น "ธรรมเตชะ" ที่ภาษาไทยใช้คำว่า เดช มาจากภาษาบาลีว่า เตช (เตชะ) สภาพธรรมที่เผาหรือทำลายสิ่งที่ไม่รู้ค่อยๆ หมดไป ด้วยคำของพระองค์ เป็นอานุภาพหรือว่าเป็นเหมือนปาฏิหาริย์เลยที่สามารถที่จะทำให้คนฟังเกิดความเข้าใจ จากความไม่รู้มานานแสนนานในความมืดสนิท เป็นความเข้าใจขึ้นในสิ่งที่มี แม้เพียงแค่รู้ว่าเป็นธรรมที่เป็นอนัตตา (ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น) นี้ก็เป็นความเข้าใจถูกในเบื้องต้น แท้ที่จริงแล้วทั้งหมดเป็นสิ่งซึ่งไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครเลยทั้งสิ้น

~ จะเกิดเมื่อไหร่ จะตายเมื่อไหร่ จะเห็นเมื่อไหร่ จะสุขเมื่อไหร่ จะเจ็บไข้ได้ป่วยเมื่อไหร่ (ล้วนเป็นเพราะ) มีเหตุที่ได้กระทำแล้ว เพราะฉะนั้น จะหวั่นไหวไหมถ้าเป็นสิ่งที่ดีที่ได้กระทำแล้ว ต้องนำผลที่ดีมาให้ ถ้าไม่ชอบสิ่งที่ไม่ดี ก็จะไม่ทำสิ่งที่ไม่ดี เพราะรู้ว่าสิ่งที่ไม่ดีเท่านั้นที่จะนำผลที่ไม่ดีมาให้ เปลี่ยนเหตุกับผลได้ไหม ให้เหตุไม่ดีนำมาซึ่งผลดีได้ไหม หรือว่า เหตุดีนำมาซึ่งผลที่ไม่ดีได้ไหม ไม่มีทางเป็นไปได้เลย

~ จิตที่เป็นเหตุ ก็คือ กุศลและอกุศล ถ้าเป็นฝ่ายดี เราก็เรียกว่ากุศล (กุสละ) หรือว่าใช้คำว่า ปุญญะ (บุญ) หมายความขัดเกลาจิตก็ได้ เพราะว่าอกุศลหรือความชั่วมีเยอะมาก ความไม่รู้ก็มาก แล้วจะเอาอะไรมาละ ก็ต้องเอาความรู้หรือว่าสภาพธรรมที่ดีงาม ละ ด้วยเหตุนี้ ทั้งหมดเป็นธรรม (สิ่งที่มีจริง) พอเห็นใครทำไม่ดี (ก็รู้ว่า) ธรรมต่างหากที่สะสมมาที่เป็นอย่างนั้น และเขาจะต้องได้รับผลที่ไม่ดีด้วย จะเมตตาไหม จะเห็นใจไหม จะพยายามให้เขาเป็นคนดีไหม นี่ก็คือแต่ละหนึ่ง ซึ่งความดีความเข้าใจทั้งหมด มาจากความเข้าใจธรรมยิ่งขึ้น เพราะฉะนั้น มีประโยชน์ไหม (สำหรับ) การฟังพระธรรมแล้วก็เริ่มเข้าใจแล้วก็รู้ด้วยว่าจะรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าต่อเมื่อเข้าใจคำของพระองค์เท่านั้น ไม่ใช่ไปทำสิ่งที่เราไม่รู้หรือพูดคำที่เราไม่เข้าใจ.

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย