ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๑๖

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ครั้งที่ ... ๑๑๖]

- กุศลธรรมทั้งหมด ชื่อว่า “สิกขา” เพราะควรแก่การศึกษา ควรแก่การปฏิบัติ เพื่อที่จะได้ขัดเกลากิเลสยิ่งขึ้น

- เวลาที่เกิดโกรธขึ้นมา แทนที่จะคิดอะไรในทางที่ถูกต้อง ก็จะคิดและกระทำใน ทางที่ผิดพลาดเพราะถูกอกุศลครอบงำ

- ขันธ์ทั้งหมดเป็นทุกข์ เพราะเหตุว่าไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชา ขันธ์ใดจะเกิด วันไหน เมื่อไร ขณะใดก็เพราะเหตุปัจจัยทั้งสิ้น ถ้าไม่มีปัจจัยที่จะให้ขันธ์นั้นเกิด ขันธ์นั้นก็เกิดไม่ได้ เพราะฉะนั้น ทุกขันธ์เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย แล้วก็ดับไป ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชา จึงเป็นทุกข์อย่างยิ่ง

- ความรู้สึกเป็นเวทนาเจตสิก หมายความถึงสภาพความรู้สึกดีใจ เสียใจ สุข ทุกข์ หรืออทุกขมสุข ซึ่งได้แก่อุเบกขาเวทนา ไม่เกี่ยวกับสติ เป็นธรรมคนละอย่างกัน -ผู้ที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรม ก็จะต้องอบรมเจริญปัญญาที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรม ที่กำลังปรากฏ จนกว่าปัญญาจะคมกล้า สามารถที่จะแทงตลอดในลักษณะของ นามธรรมและรูปธรรมตามความเป็นจริงได้

- แทนที่จะถามเรื่องของเหตุผล เพื่อที่จะให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนถูกต้อง แต่ผู้ที่สะสมความที่จะเห็นผิด ที่จะไม่พิจารณาเหตุผล ก็กลับกระทำสิ่งที่ ไม่เป็นประโยชน์

- ใครๆ ที่เคยเกียจคร้านในการที่จะสงเคราะห์ช่วยเหลือบุคคลอื่น ก็จะได้ทราบว่า ขณะนั้นไม่ได้ขัดเกลาอกุศล แต่ว่าเป็นการเพิ่มพูนอกุศลมากขึ้น

- บางท่านอาจจะเห็นว่าการช่วยเหลือสงเคราะห์บุคคลอื่นเป็นสิ่งที่ดี มีความเข้าใจถูก ว่าเป็นสิ่งที่ดี แต่ในขณะที่ควรจะทำ กลับไม่ทำ ที่เป็นเช่นนี้เพราะขณะนั้นอกุศลธรรม เกิดขึ้นครอบงำ ไม่สามารถที่จะกระทำแม้การสงเคราะห์ช่วยเหลือผู้ที่ควรสงเคราะห์ได้

- การพิจารณาอย่างแยบคาย ก็ย่อมจะเห็นคุณของกุศลธรรม และเห็นโทษของ อกุศลธรรมที่จะทำให้มีชีวิตอยู่ต่อไปด้วยการละอกุศล และเจริญกุศลยิ่งขึ้น ซึ่งก็ย่อมจะเป็นไปทั้งในชาตินี้ และต่อๆ ไปในชาติหน้าด้วย ถ้าเริ่มเจริญกุศล ตั้งแต่ในชาตินี้

- ตายแล้วจะหวังได้ไหม ว่าจะไปสร้างบุญกันที่ไหนต่อ อาจจะได้และก็อาจจะไม่ได้ ซึ่งไม่มีใครสามารถที่จะรู้ได้ แต่ว่าขณะนี้ยังมีชีวิตอยู่ ที่จะทำความดีได้ต่อไปเวลา ที่จะไปสู่ปรโลก เป็นเวลาที่ไม่มีใครสามารถที่จะต้านทานกรรมได้ ว่าอย่าให้กรรมนั้นให้ผล อย่าให้อกุศลกรรมให้ผล ขอให้กุศลกรรมให้ผล เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้เลย

- โลภะเป็นเหตุของทุกข์ ฉันใด อโลภะก็เป็นเหตุของสุข ฉันนั้น ลองคิดดูว่า เพียงไม่ติด หรือว่าติดน้อยลงจากสิ่งที่ปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจนี้ การขวนขวาย การแสวงหาทุกข์จะน้อยลงไหมในสังสารวัฏฏ์

- ทุกคนก็ต้องเดินทางชีวิตต่อไปอีกยาวนานในสังสารวัฏฏ์ จนกว่าจะอบรมเจริญ ปัญญาถึงขั้นที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมเป็นพระอริยบุคคล และชีวิตข้างหน้าก็จะ สุขทุกข์อย่างไร ก็ย่อมเป็นไปตามกรรม ซึ่งถ้าทุกคนมีความมั่นใจจริงๆ และมี ความเข้าใจจริงๆ ในเรื่องของกรรมนี้ ก็ย่อมจะเป็นผู้ที่ไม่ประมาทในการเจริญกุศล

- ขณะใดที่จิตใครเป็นกุศล ขออนุโมทนา และก็ขณะใดที่จิตใครเป็นอกุศล ก็อนุโมทนาไม่ได้

- พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง ๔๕ พรรษา มีประโยชน์สำหรับผู้ที่น้อมรับ ฟังพระธรรมด้วยความเคารพ คือ เป็นผู้ที่น้อมประพฤติปฏิบัติตาม เป็นการ บูชาพระคุณของพระผู้มีพระภาคอย่างสูงสุด

- ไม่ใช่ให้ทำอย่างอื่นเลย แต่ว่าให้ประพฤติธรรม คือ การเจริญกุศล แต่ว่าตาม ความเป็นจริง ทุกคนก็ยังมีกิเลสอยู่ เพราะฉะนั้น กุศลแต่ละประการที่ได้ฟัง เป็นการเห็นประโยชน์ของกุศลในขั้นของการฟัง และในขั้นของการพิจารณา แต่ว่ายากที่จะเกิดได้บ่อยๆ แต่ก็ยังดีใช่ไหม คือเมื่อฟังแล้ว พิจารณาในเหตุ ในผลให้เข้าใจ เพื่อจะเป็นการเกื้อกูลปรุงแต่งให้เกิดกุศลในแต่ละประการ เพิ่มยิ่งขึ้น แต่ถ้ามีการฟังน้อย การพิจารณาน้อย ก็ไม่มีกำลังพอที่จะเป็น สังขารขันธ์ปรุงแต่งให้กุศลเจริญขึ้นได้

- ชาตินี้ ก็จะเป็นชาติก่อนของชาติหน้า ถ้าไม่เห็นประโยชน์ของพระธรรมและ ความดีในชาตินี้ ชาติต่อไปก็จะเป็นอย่างนี้อีก ซึ่งจะประมาทไม่ได้เลยทีเดียว

- บุคคลผู้ประมาทอยู่ แม้จะมีชีวิตยืนยาวเป็นร้อยปี ก็เป็นเหมือนกับคนที่ตายแล้ว เพราะคนที่ตายแล้วไม่สามารถอบรมเจริญปัญญาได้ ไม่สามารถเจริญกุศลได้ เช่นเดียวกันกับผู้ประมาท แม้มีชีวิตอยู่ ก็ไม่ได้เจริญกุศล ไม่ได้ทำความดีอะไรๆ เลย ไม่ได้อบรมเจริญปัญญา ผู้ประมาท จึงไม่ต่างอะไรกับคนที่ตายแล้ว

- มีค่ามาก ในขณะที่เป็นกุศลแม้จะเพียงเล็กน้อย อกุศล ก็เกิดขึ้นไม่ได้

- ฟังพระธรรมต่อไป เพื่อชาตินี้ จะได้มีความเข้าใจธรรมซึ่งเป็นสิ่งที่ยากอย่างยิ่ง

- อยู่ดีๆ แท้ๆ ทุกข์ใจก็เกิดได้ เพียงเห็นคนแล้วเกิดความโกรธขึ้น ไม่มีใครทำให้เลย เพราะอกุศลของตนเองแท้ๆ เลย

- ทุกครั้งที่ฟังพระธรรม ก็เป็นการเริ่มต้นแห่งการสะสมความเข้าใจถูกเห็นถูก

- คำพูดของใครก็ตามที่ไม่ได้ทำให้เข้าใจถูกเห็นถูก คำนั้น ไม่ควรฟัง

- สกปรก เน่าเหม็น เชื้อโรคเต็ม นี้แหละคือ จิตของแต่ละคนหรือเปล่าที่สะสมสิ่งที่ไม่ดีมากมาย

- ถ้าคิดว่าพระธรรม ง่าย เมื่อไตร่ตรองพิจารณาแล้ว เป็นจริงอย่างนั้นหรือไม่? ไม่เป็นอย่างนั้นเลย เพราะ พระธรรม ไม่ง่าย เพราะถ้าง่าย พระสัมมาสัมพุทธเจ้า คงไม่ต้องบำเพ็ญพระบารมีมานานแสนนานถึงสี่อสงไขยกับแสนกัปป์

- ฟังพระธรรมต่อไป เพื่อชาตินี้ จะได้มีความเข้าใจธรรมซึ่งเป็นสิ่งที่ยากอย่างยิ่ง.

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๑๕

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...