อยากทราบโพธิปักขิยธรรม 37
โพธิปักขิยธรรม 37 มีธรรมะหลายประการ ไม่ทราบว่าการที่จะเข้าใจต้องเข้าใจ ตามลำดับเรียงไปหรืออย่างไร ขอช่วยอธิบายให้เข้าใจด้วยค่ะ
โพธิปักขิยธรรมทั้ง ๓๗ ประการที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้นั้น ทั้งหมดเป็น ธรรมเพื่อการตรัสรู้ทั้งสิ้น เริ่มตั้งแต่สติปัฏฐาน ๔ จนถึงอริยมรรคมีองค์ ๘ แต่เหตุที่ ทรงแสดงไว้หลายประเภท ส่วนหนึ่งย่อมมีความหมายที่แตกต่างกัน เช่น สติปัฏฐาน สติพละ สตินทรีย์ สติสัมโพชฌงค์ เป็นต้น ทั้งหมดคือสติ แต่กำลังย่อมมีความแตก ต่างกันและลำดับควรเป็นไปตามลำดับเช่นกัน สำหรับผู้ศึกษาขั้นต้นไม่มีแบบฉบับตาย ตัวว่าจะต้องศึกษาเรียงตามลำดับ ถ้าศึกษาเข้าใจธรรมส่วนไหนได้ก็ควรศึกษาส่วนนั้น ตามกำลัง
ธรรมเครื่องตรัสรู้ หมายความว่า ในอันใดอันหนึ่งก็สามารถทำให้ตรัสรู้ได้ แต่ ต้องเริ่มด้วยการมีสติทุกครั้งที่กล่าวว่าสติพละ สติสัมโพชฌงค์ กำลังของสติต่างกัน อย่างไร ในเมื่อสามารถตรัสรู้ได้เหมื่อนกัน และทำไมต้องเรียงลำดับอย่างนั้น ถ้าสติ ต่างกันหมายความว่าเรียงจากน้อยไปหามากหรือคะ
สติสัมโพชฌงค์เป็นสติปัฏฐานที่มีกำลังมากคือใกล้จะตรัสรู้หรือขณะที่ตรัสรู้ก็ได้ ส่วนการเรียงลำดับก็มีความหมายหลายอย่าง ทั้งโดยนัยเทศนาและนัยที่เป็นจริง เช่นนั้น
ถ้าสติพละ สตินทรีย์ ก็คงไม่สามารถตรัสรู้ได้ เข้าใจแบบนี้ถูกไหม แต่เป็นสติที่มีกำลัง ถ้าเปรียบกับสติสัมโพชฌงค์ที่มีกำลังมากคือใกล้ตรัสรู้แล้ว
สติเจตสิกขณะที่เป็นสติสัมโพชฌงค์ขณะนั้นก็เป็น สติพละ สตินทรีย์ ด้วยเช่น กัน อนึ่งยังไม่พบคำอธิบายระหว่าง สติพละ สตินทรีย์ ที่แยกและแตกต่างจากสติ สัมโพชฌงค์ที่ชัดเจน
