ทุกข์เป็นภัยใหญ่ของโลก (5)

ข้อความบางตอนจากการบรรยายธรรมโดยท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ต่อไปก็เป็นข้อความที่พระผู้ฯ ทรงแสดงเรื่องของ "ทุกข์" อาการต่างๆ ของทุกข์ ที่มีตัณหาเป็นแดนเกิด ซึ่งก็ได้เคยกล่าวถึงแล้ว เช่นข้อความที่ว่า ทุกข์เป็นภัยใหญ่ของโลกนั้นคือ ชาติทุกข์ ชราทุกข์ พยาธิทุกข์ มรณทุกข์ โสกปริเทว ทุกขโทมนัส อุปายาส ทุกข์ในนรก ในกำเนิดดิรัจฉาน ทุกข์ในปิตติวิสัย ทุกข์ในมนุษย์

ทุกข์มีการก้าวล่วงลงสู่ครรภ์เป็นมูล

ทุกข์มีการตั้งอยู่ในครรภ์เป็นมูล

ทุกข์มีการออกจากครรภ์เป็นมูล

ทุกข์เนื่องจากสัตว์ผู้เกิด

ทุกข์เนื่องจากผุ้อื่นแห่งสัตว์ผู้เกิด

ทุกข์เกิดจากความเพียรของตน

ทุกข์เกิดจากความเพียรของผู้อื่น และโรคนานาชนิด แม้แต่อาพาธ เพราะเปลี่ยนอิริยาบถไม่สมำเสมอกัน

อาพาธเกิดเพราะความเพียร

อาพาธเกิดเพราะ ผลกรรม ความหนาว ความร้อน ความหิว ความกระหาย

ความตายของมารดาก็เป็นทุกข์

ความตายของบิดาก็เป็นทุกข์

ความตายของพี่น้องชายก็เป็นทุกข์

ความตายของพี่น้องหญิงก็เป็นทุกข์

ความตายของบุตรก็เป็นทุกข์

ความตายของธิดาก็เป็นทุกข์

ความพินาศของญาติเป็นทุกข์

ความพินาศของโภคทรัพย์ก็เป็นทุกข์

ความพินาศเพราะโรคก็เป็นทุกข์

ความพินาศของศีลก็เป็นทุกข์

ความพินาศของทิฏฐิ ความเห็นก็เป็นทุกข์

เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงตรัสว่า "โลกอันอวิชชา หุ้มห่อไว้ โลกไม่ปรากฏเพราะความตระหนี่ เรากล่าวว่า ตัณหา เป็นเครื่องฉาบทาโลก ทุกข์เป็นภัยใหญ่ของโลก"