ปฐมจิต ทุติยจิต และปัจฉิมจิต

 
เมตตา
วันที่  1 ก.พ. 2553
หมายเลข  15338
อ่าน  2,127

ทุกภพทุกชาติที่เกิดมา ไม่มีเราที่เกิดมา...มีแต่เพียงธรรมะที่เกิดขึ้นและดับไป...ไม่มีอะไรเหลือ...ไม่มีอะไรสำคัญ...ทุกภพทุกชาติที่เกิดมาไม่ว่าจะเกิดเป็นมนุษย์ เทวดา พรหม หรือแม้แต่สัตว์นรก เปรต อสุรกาย สัตวดิรัจฉาน ก็มีเพียงปฐมจิต ทุติยจิต และจุติจิต ทันทีที่เกิดมาเพราะผลของกรรมเพียงขณะเดียว ดับไปแล้วภวังคจิตเกิดสืบต่อ เรียกว่าปฐมจิต ชีวิตจะมีแต่ภวังคจิตเกิดดับสืบต่อตลอดไปไม่ได้ เพราะผลของกรรมที่จะต้องเกิดขึ้นมาเห็น ได้ยิน...สุดแล้วแต่จะเป็นผลของกรรมดีหรือไม่ดี ได้เห็น ได้ยิน ลิ้มรส...สิ่งที่ดีหรือไม่ดี เพราะฉะนั้น อวัชชจิตซึ่งเป็นทุติยจิต เป็นวิถีจิตแรกที่เกิดขึ้น รำพึงถึงอารมณ์ ทางปัญจทวารวิถีก็คือปัญจทวารวัชชจิตเป็นวิถีจิตแรก

ส่วนทางมโน ทวารวิถีคือมโนทวารวัชชจิตเป็นวิถีจิตแรก ชีวิตในภพชาติหนึ่งๆ ก็มีเพียงเท่านี้ เกิดมาแล้วก็ได้เห็น ได้กลิ่น ได้ลิ้มรส กระทบสัมผัสสิ่งที่ดีบ้างไม่ดีบ้างสุดแล้วแต่กรรมใดให้ผล แล้วก็เป็นภวังค์อีก เกิดขึ้นมาเห็น ได้ยิน..อีก หรือภวังค์แล้วก็คิดนึก วนเวียนอยู่เช่นนี้เรื่อยๆ จนตายหมายถึงจุติจิตซึ่งเป็น ปัจฉิมจิต ทุกสิ่งที่เกิดขึ้นล้วนเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ภวังค์เกิดขึ้นแล้วดับไป จิตลิ้มรสเกิดขึ้นมาลิ้มรสอร่อยแล้วดับไป.. ได้เห็นสิ่งสวยงามก็ดับไป ได้กลิ่นหอม ได้กระทบสัมผัสความนุ่มความเย็นสบายแล้วดับไปไม่มีเหลือ ให้เห็นถึงความไม่มีสาระ ทุกอย่างที่เกิดขึ้นเห็น ได้ยิน...และคิดนึก แล้วดับไป ไม่มีอะไรเหลือ ไม่มีอะไรสำคัญ ทุกอย่างเป็นเพียงสภาพธรรมเกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย ไม่มีตัวตน ทุกภพทุกชาติที่เกิดขึ้นแล้วภวังค์สืบต่อ...ปฐมจิต ทุติยจิต และปัจฉิมจิต...จนกว่าจะเป็นจุติจิตของพระอรหันต์เป็นปัจฉิมจิต ไม่ต้องเกิดขึ้นมาเห็น ได้ยิน...อีกต่อไป

ขออนุโมทนาค่ะ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
JANYAPINPARD
วันที่ 2 ก.พ. 2553
 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
ไตรสรณคมน์
วันที่ 2 ก.พ. 2553

โรงละครของโลก

เมื่อลืมตาตื่นขึ้นเราเห็นโรงละครของโลกทางตามีอารมณ์เป็นตัวละคร แล้วก็กลับเข้าโรงนั่นคือการกลับเป็นภวังค์ แล้วตัวละครหรืออารมณ์อื่นก็ออกมา สลับกันอย่างนี้เรื่อยไปเมื่อเราหลับตาลง โรงละครนั้นจะไม่มีปรากฏนั่นคือขณะที่เป็นภวังค์ เมื่อพิจารณาอยู่อย่างนี้ เราจะละหรือจะติดในตัวละครนั้นนี่คือโลกทางตา ส่วนทาง อื่นๆ ก็โดยนัยเดียวกัน

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
พุทธรักษา
วันที่ 2 ก.พ. 2553

ท่านอาจารย์กรุณาอธิบายไว้ตอนหนึ่ง ทางวิทยุ......

"....ขณะที่จิตรู้อารมณ์-ที่ไม่ใช่อารมณ์ของภวังคจิตขณะนั้น เป็นวิถีจิต-ทางใดทางหนึ่ง....ไม่ว่าจะเป็นทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ และ "วิถีจิต-ของแต่ละบุคคล" ก็คือ "วิถีชีวิต-ของแต่ละบุคคล"

ขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
วิริยะ
วันที่ 2 ก.พ. 2553

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
ups
วันที่ 2 ก.พ. 2553

สาธุ

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
orawan.c
วันที่ 3 ก.พ. 2553

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 7  
 
hadezz
วันที่ 3 ก.พ. 2553

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 8  
 
Komsan
วันที่ 4 ก.พ. 2553

ขอขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 9  
 
chatchai.k
วันที่ 18 ส.ค. 2563

ขออนุโมทนาครับ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ