การเข้าใจพระธรรมเป็นปัญญา

การเข้าใจพระธรรมเป็นปัญญา โดยเฉพาะปัญญาที่เข้าใจหนทางดับกิเลสนั้นถ้าพระผู้มีพระภาคไม่มาตรัสรู้ ก็จะไม่มีผู้ใดเข้าใจหนทางนี้ได้ อวิชชาละเอียดซึ่งสะสมอยู่ในจิตนั้น (อวิชชานุสัย) มีมากมายนับไม่ถ้วน ก็เป็นเหตุหนึ่งซึ่งทำให้เข้าใจพระธรรมได้ยาก และพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงนั้น ก็เป็นสิ่งที่ทวนกระแสกิเลสตรงข้ามกับความต้องการของเรา ดังนั้น ถึงแม้เราจะเข้าใจหนทางที่ถูกต้องบ้างแล้วการปฏิบัติธรรม สมควรแก่ธรรม ก็ยังเป็นความยากสำหรับเรา จึงต้องอาศัยการฟังศึกษา อบรม พิจารณาพระธรรม ไปทีละเล็ก ทีละน้อย ต่อไป เรื่อยๆ ครับ