จะอยู่เมืองไทยต่อไปจนกว่าสติจะเกิดรู้รูปนามทั้ง ๖ ทวาร

มีท่านผู้ฟังท่านหนึ่งเป็นชาวต่างประเทศที่มาอยู่เมืองไทย ท่านก็สนใจในเรื่องการเจริญสติปัฏฐาน แล้วก็พยายามจะอยู่เมืองไทยต่อไปให้นานเท่าที่ท่านบอกว่า สติจะเกิดระลึกรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมได้ ๖ ทวาร

แสดงว่าเป็นเรื่องที่ไม่ง่ายใช่ไหมคะ ที่จะระลึกรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมทั้ง ๖ ทวารได้ ต้องค่อยๆระลึกลักษณะของนามธรรมบ้าง หรือรูปธรรมบ้าง ทางตาที่กำลังเห็นบ้าง หรือทางหูบ้าง หรือทางจมูกบ้าง หรือทางลิ้นบ้าง หรือทางกายบ้าง หรือทางใจบ้าง  แต่ว่าเมื่อไรก็แล้วแต่ค่ะ แต่ไม่ใช่เรื่องเร็ว แต่ว่ารู้ว่าทางตาสติเกิดระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏ แม้ว่ายังเห็นเป็นจาน เป็นช้อน เป็นส้อม แต่ก็เริ่มที่จะมีความรู้สึก หรือการพิจารณาว่า เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏทางตา แต่อย่าลืมว่า ไม่เร็วและไม่ง่ายที่สภาพธรรมจะปรากฏโดยความเป็นอนัตตา ต้องอาศัยจากการค่อยๆเกิดขึ้น ค่อยๆเจริญขึ้น ถ้าวันหนึ่งๆ ไม่เคยระลึกได้เลยว่า สิ่งที่กำลังปรากฏทางตาเป็นเพียงสภาพธรรมชนิดหนึ่ง ความที่จะไม่ใส่ใจในสัตว์ ในบุคคล จะลดลงบ้างไหมคะ ก็ย่อมจะต้องเหมือนเดิมใช่ไหมคะ เพราะไม่เคยระลึกได้เลยว่า สิ่งที่กำลังปรากฏทางตานี้แท้ที่จริงแล้วเป็นเพียงสภาพธรรมชนิดหนึ่ง แต่โดยอาศัยการระลึกได้แม้ว่าจะเคยเห็น แล้วก็รู้ว่า เห็นใคร แต่อาศัยที่ระลึกได้ว่า เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏทางตาเท่านั้น ค่อยๆน้อมไปที่จะรู้ว่า เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏ จะทำให้ละการสนใจยึดถือในความเป็นบุคคลทีละเล็กทีละน้อย แต่ไม่ได้หมายความว่า สภาพธรรมจะปรากฏโดยความเป็นอนัตตา หรือเกิดดับทันที แต่ต้องอาศัยการค่อยๆน้อมไปที่จะระลึกรู้ว่า เป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏทางตา ทั้งๆที่กำลังเห็นอย่างนี้ ขอให้ค่อยๆรู้เพิ่มขึ้นว่า เป็นเพียงสิ่งที่กำลังปรากฏทางตา แล้วจะค่อยๆคลายการที่เห็นว่า สิ่งนั้นเป็นวัตถุ เป็นบุคคลต่างๆ  แต่ถ้าไม่เคยระลึกอย่างนี้เลย ก็ย่อมจะไม่มีปัจจัยที่จะทำให้ละคลายการยึดถือสิ่งที่ปรากฏว่า เป็นสัตว์ เป็นบุคคล เป็นวัตถุสิ่งต่างๆ

ต้องเริ่มทีละเล็กทีละน้อย แล้วปัญญาก็จะค่อยๆน้อมไปสู่การที่จะรู้ว่า สภาพธรรมที่ปรากฏทางตาเป็นเพียงสภาพธรรมที่ปรากฏทางตาเท่านั้น