รูปเกิดพร้อมกับจิตเป็นอย่างไร

ส.   ใครมีข้อสงสัยอะไรไหมคะ เชิญค่ะ

ถาม   ดิฉันมีความสงสัยคำว่า รูปเกิดพร้อมกับจิตก็ได้ ขอให้อาจารย์กรุณาอธิบายยกตัวอย่างด้วยค่ะ

ส.   จิตตชรูป เป็นรูปที่เกิดเพราะจิตเป็นสมุฏฐาน เกิดพร้อมกับอุปาทขณะของจิต ที่กายของแต่ละบุคคลนี้ มีรูปเป็นกลุ่ม ๆ ที่เกิดพร้อมกัน ดับพร้อมกัน เกิดร่วมกันก็ได้ แต่เพราะเหตุว่าไม่ใช่ธรรมชาติที่รู้อารมณ์ จึงไม่ใช่สัมปยุตธรรม เพราะฉะนั้น เมื่อแตกย่อยร่างกายออกเป็นส่วนที่ละเอียดที่สุด สำหรับร่างกายของสัตว์ บุคคลที่มีชีวิต จะมีกลุ่มของรูปมากมายหลายกลุ่ม บางกลุ่มเกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน เช่น กลุ่มของจักขุปสาทที่อยู่ตรงกลางตา เกิดขึ้นเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน ไม่มีใครสามารถที่จะสร้างจักขุปสาทรูปได้ ไม่มีใครสามารถจะใช้เครื่องมือใด ๆ ทั้งสิ้น เอารูปใด ๆ เอาอุตุทั้งหลายมาปรุงแต่งที่จะให้เป็นโสตปสาทเกิดขึ้นก็ไม่ได้

เพราะฉะนั้นบางรูปเป็นรูปกลุ่มที่เกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน บางรูปเป็นกลุ่มที่เกิดเพราะอุตุ ความเย็น ความร้อน เป็นสมุฏฐาน บางรูปเป็นกลุ่มที่เกิดเพราะอาหารที่รับประทานเข้าไปเป็นสมุฏฐาน ทำไมยิ้มได้ ทำไมพูดได้ ทำไมเดินได้ ทำไมแสดงอาการต่าง ๆ ได้  เมื่อเป็นรูปของสัตว์บุคคล เพราะเหตุว่ามีกลุ่มของรูปซึ่งเกิดเพราะจิตเป็นสมุฏฐาน ให้เกิดการเคลื่อนไหว การกระทำทางกาย ทางวาจา