เจตสิกเกิดกับจิตเพียง ๑ ดวงไม่ได้


    ผู้ฟัง โลภะ โทสะ โมหะ เกิดร่วมด้วยกับเจตสิก ก็ยังไม่เข้าใจ

    ท่านอาจารย์ หมายความว่าเจตสิกจะเกิดเพียง ๑ ดวงไม่ได้ เวลาที่จิตหนึ่งขณะเกิดจะต้องมีเจตสิกเกิดร่วมด้วยอย่างน้อยที่สุด ๗ ประเภท ถ้ามากกว่านั้นก็คือแล้วแต่ว่าจะเป็นกุศลจิตหรืออกุศลจิต เพราะฉะนั้นเมื่อกล่าวว่าโทสเจตสิกเกิดร่วมกับเจตสิกอื่นก็แสดงว่ามีเจตสิกอื่นที่ไม่ใช่โทสเจตสิกเท่านั้นที่เกิดกับจิตในขณะนั้น

    ผู้ฟัง อยากทราบว่านินทา อิจฉา ริษยา มักโกรธ ชอบฆ่า ชอบเบียดเบียนตนเอง และผู้อื่น เป็นตัวให้ผลใช่ไหม

    ท่านอาจารย์ ตัวผลเกิดขึ้น ผล คือ วิบาก เป็นผลของอกุศลกรรม ซึ่งอกุศลกรรมนั้นสำเร็จไปแล้วดับไปแล้ว ถึงกาละพร้อมที่จะให้ผลเมื่อไหร่ก็คือวิบากจิตเกิดพร้อมเจตสิก กรรมก็เป็นธรรม วิบากก็เป็นธรรม คิดก็เป็นธรรม เห็นก็เป็นธรรม ทุกอย่างเป็นธรรมแต่ละอย่าง

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 75


    หมายเลข 7055
    22 ม.ค. 2567