ปัญญาเป็นประธาน


    อ.อรรณพ ประโยคที่คุณสุกิจกล่าวเมื่อสักครู่คือว่า สติทำหน้าที่เพียงระลึก แล้วปัญญารู้ แล้วก็ปัญญาเป็นสภาพธรรมที่จะละ จะเป็นเหตุผลที่ท่านแสดงในการอบรมเจริญปัญญา เริ่มตั้งแต่การเจริญสติปัฏฐาน ซึ่ง ขณะที่สติปัฏฐานเกิดก็จะต้องมีปัญญาเกิดร่วมด้วย แต่ปัญญายังไม่ชัดเจน ยังไม่มีกำลังเท่ากับวิปัสสนา เพราะฉะนั้น สติปัฏฐานจึงเป็นขั้นหนึ่ง วิปัสสนาจึงเป็นขั้นหนึ่ง เพราะว่าแม้จะมีสติเกิดร่วมด้วย แต่กำลังของปัญญาชัดเจนขึ้นจึงจะค่อยๆ ละคลายกิเลส จนกว่าจะถึงปัญญาที่เป็นโลกุตตระปัญญาที่จะดับกิเลสได้เป็นสมุทเฉท เพราะฉะนั้นแสดงให้เห็นว่าปัญญาเป็นสภาพธรรมที่รู้ตามความเป็นจริงที่จะละคลายดับกิเลส ประกอบกับโสภณธรรมอย่างอื่น เช่น สติ วิริยะ ความตั้งมั่นคือสมาธิ และสภาพของโสภณธรรมอื่นๆ แต่สภาพที่จะเจริญ และมีกำลังยิ่งขึ้น ปัญญาต้องเป็นประธานใช่ หรือไม่

    ท่านอาจารย์ แน่นอน เป็นการอบรมเจริญปัญญา ถ้าไม่มีปัญญาแล้วจะรู้อะไรได้ จะเห็นถูกต้องตามความเป็นจริงก็ไม่ได้

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 43


    หมายเลข 6331
    18 ม.ค. 2567