เพราะอาศัยทวารจึงเป็นวิถีจิต ไม่ใช่ภวังคจิตอีกต่อไป


    ผู้ฟัง แล้ววิถีจิตทางมโนทวารต่อจากภวังคุปัจเฉทะ อารมณ์นั้นจะเป็นปรมัตถ์ก็ได้หรือเป็นบัญญัติก็ได้

    ท่านอาจารย์ หมายความถึงว่าเวลานี้เราพูดถึงจิต ๒ ประเภท จิตที่ไม่ใช่วิถีจิตหลังจากปฏิสนธิแล้วก็เป็นภวังค์ ยังไม่จุติ ขณะนั้นไม่ได้อาศัยทวารหนึ่งทวารใด แต่เวลาที่จะรู้อารมณ์อื่นที่ไม่ใช่อารมณ์ของภวังค์ต้องอาศัยทวาร เพราะฉะนั้น จึงเป็นวิถีจิต เพราะเหตุว่าไม่ใช่ภวังคจิตอีกต่อไป

    ผู้ฟัง อารมณ์อะไรก็ได้ทุกอย่างหรือ

    ท่านอาจารย์ อารมณ์อะไรก็ได้ ถ้าเป็นทางตา อารมณ์อะไรก็ได้หรือเปล่า ไม่ได้ ต้องเฉพาะรูปารมณ์ ถ้าเป็นทางหู อารมณ์อะไรก็ได้หรือเปล่า ถ้าอาศัยโสตปสาทจะรู้อารมณ์อะไรก็ได้หรือเปล่า ไม่ได้ ต้องเป็นเสียง ถ้าอาศัยจมูกจะรู้อารมณ์อะไรก็ได้หรือเปล่า ไม่ได้ ต้องรู้กลิ่น นี่เป็นรูปพิเศษที่จะกระทบได้แต่ละทาง

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 27


    หมายเลข 5820
    24 ม.ค. 2567