จะเริ่มต้นศึกษาจากพระไตรปิฎกเล่มไหน

ถาม ขอเรียนถามว่า จะเริ่มต้นจากพระไตรปิฎกเล่มไหน เป็นขบวนการที่ทำให้เร็วขึ้น

ส. โลภะมีทุกวัน โทสะก็มีทุกวัน ธรรมก็มีทุกวัน ถ้าฟังวิทยุหรือเทปของมูลนิธิ ก็เป็นชีวิตประจำวัน เมื่อไรก็เมื่อนั้น เดี๋ยวก็มีโลภะ เดี๋ยวก็มีกุศล ก็เป็นเรื่องของสภาพธรรมที่สิ่งที่มีจริงๆ แต่ถ้าจะศึกษาพระไตรปิฎก ๓ ปิฎก ก็ควรตั้งต้นที่พระอภิธรรมปิฎก เพราะว่าเป็นการตรัสรู้ธรรม ซึ่งถ้าไม่มีการตรัสรู้อย่างนี้ พระสุตตันตปิฎกและพระวินัยปิฎกก็มีไม่ได้ แต่การที่จะหยิบพระไตรปิฎก โดยเฉพาะพระอภิธรรมปิฎกขึ้นมาอ่านเอง รับรองได้ว่า ไม่มีใครสามารถเข้าใจได้ เพราะท่านแสดงกับท่านพระสารีบุตร พระอัครสาวกในครั้งที่เสด็จขึ้นไปแสดงอภิธรรมโปรดพระพุทธมารดา และบนสวรรค์ก็บรรลุมรรคผลและเข้าใจอริยสัจธรรมได้ด้วย ไม่ใช่แต่เฉพาะในมนุษย์ แต่มีพระอรรถกถาจารย์รุ่นหลัง ท่านเก็บข้อความจากพระอภิธรรมปิฎกมาประมวลเป็นอภิธัมมัตถสังคหะ และทุกสำนักก็จะศึกษาตามอภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งเริ่มด้วยจิตปรมัตถ์ กล่าวถึงจิตทั้งหมด แต่จริงๆ แล้วในสมัยพุทธกาลไม่ได้แยกเป็นปริจเฉทที่ ๑ หรือแยกจิตจากเจตสิกเลย เพราะฉะนั้น ก็แสดงรวมกันได้ คือ ทุกอย่างเป็นธรรม อย่างพอพูดถึงปรมัตถธรรม ก็พูดถึงจิต เจตสิก นามธรรม รูปเป็นรูปธรรม ไม่ต้องไปคอยถึงปริจเฉทที่ ๖ ที่จะแสดงเรื่องของรูปโดยละเอียด แต่เราก็สามารถกล่าวพื้นฐานทั่วๆ ไปได้ แล้วศึกษาตาม

เพราะฉะนั้น อย่ารั้งรอหรือรีรอที่ฟังอะไรก็ได้ ที่เกี่ยวกับธรรมที่มีจริงๆ ที่กำลังปรากฏ ฟังวันนี้ก็ไปต่อกับวันหลังได้ เหมือนกับวันนี้ก็มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เมื่อวานนี้ก็มี ก็ไม่ต้องคอยว่า จะไปรู้ตาก่อน หรือหูก่อน หรือจมูกก่อน หรือลิ้นก่อน ก็เป็นพิสูจน์ได้ทุกขณะ