โน้มเอียงที่จะเห็นผิด

ความเห็นถูกนี้ ไม่ใช่เป็นเรื่องที่ง่ายนักสำหรับผู้ที่สะสมอบรมความโน้มเอียงที่จะเห็นผิด ท่านผู้ฟังจะสังเกตได้ว่า เรื่องใดที่เป็นเรื่องผิด ผู้นั้นพร้อมที่จะรับทันที ง่ายเหลือเกินที่จะคิดว่าถูก เชื่อว่าเป็นความจริง เพราะเหตุว่าสะสมความโน้มเอียงที่จะเห็นผิด เข้าใจผิด

แต่ว่าเรื่องใดที่เป็นเรื่องถูก เรื่องใดที่เป็นเรื่องจริง เรื่องใดที่เป็นเรื่องละเอียด บุคคลที่มีความโน้มเอียงสะสมมาที่จะเห็นผิด ไม่ยอมรับเลย ปฏิเสธ เห็นว่าเป็นสิ่งที่ไม่จริง หรือว่าไม่ถูก แต่สิ่งใดที่คลาดเคลื่อน สิ่งใดที่ผิด บุคคลนั้นง่ายที่จะเชื่อ พร้อมที่จะรับทันที

แต่ว่าธรรมนั้น ก็คงทนต่อการพิสูจน์ ยิ่งท่านเป็นผู้ที่ศึกษาธรรม ท่านก็สามารถที่จะอาศัยธรรมที่ท่านศึกษามาเทียบเคียงพิสูจน์ว่า ข้อปฏิบัติอย่างไรเป็นข้อปฏิบัติที่จะทำให้ปัญญาเจริญขึ้น สามารถที่จะรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงได้ [แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 320]

สำหรับเรื่องของบุคคลที่มีความเห็นต่างๆ กัน ขอกล่าวถึงข้อความใน อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต อาชินสูตร ซึ่งมีข้อความว่า

รับฟัง ... อาชินสูตร