สติปัฏฐานเกิดเมื่อความเข้าใจมั่นคงขึ้น
ธิ. กุศลหรือว่ามหากุศลก็จะจำแนกออกไปเป็น ๘ ประเภทซึ่งความต่างกันของกุศลจิตก็คือต่างกันโดยธรรมที่มาเกิดร่วมกัน อย่างเช่นจำแนกโดยปัญญาก็คือไม่มีปัญญาเกิดร่วมด้วย ๔ ประเภท มีปัญญาเกิดร่วมด้วย ๔ ประเภท และความต่างกันของเวทนาที่เกิดร่วมด้วยก็ทำให้กุศลจิตมีความต่างๆ กันโดยประกอบกับเวทนาซึ่งเป็นโสมนัสเวทนา ๔ แล้วก็ประกอบกับอุเบกขาเวทนา ๔ เพราะฉะนั้นแม้มหากุศลที่เกิดในชีวิตประจำวันก็ยังมีความต่างกันโดยกำลังบ้าง มีกำลังกับไม่มีกำลัง ซึ่งความจริงปกติในชีวิตประจำวันเวลาที่กุศลจิตเกิดก็จะต้องเป็นดวงหนึ่งดวงใดหรือว่าประเภทหนึ่งประเภทใดใน ๘ ประเภท สังเกตได้ในขณะที่ฟังธรรมก็จะมีศรัทธาในการฟัง และในขณะที่เข้าใจ ก็จะมีความเข้าใจหรือว่าปัญญาเจตสิกเกิดร่วมด้วย การฟังธรรมก็จะเป็นเหตุเป็นปัจจัยให้สะสมปัญญามากขึ้น และความเข้าใจในลักษณะของธรรมต่างๆ ก็จะเป็นเหตุเป็นปัจจัยให้มีโอกาสที่เมื่อปัญญานั้นสมบูรณ์ ความเข้าใจมั่นคงขึ้นก็จะเป็นปัจจัยให้สติปัฏฐานเกิดระลึกรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง เพราะสติปัฏฐานก็คือญาณสัมปยุตต์ประเภทหนึ่งประเภทใดจะประกอบด้วยโสมนัสเวทนา หรืออุเบกขาเวทนาก็ได้
ที่มา ...