ความเป็นผู้ว่าง่าย
วิ อยากจะเรียนถามท่านอาจารย์ ในพระสูตรว่าธรรม ๒ ประการที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงเป็นไปเพื่อละอกุศลธรรมประการต่างๆ คือเป็นผู้ทีกัลยาณมิตร และก็เป็นผู้ว่าง่าย ฉะนั้นความเป็นผู้ว่าง่ายคล้ายๆ ว่าจะเชื่อทุกอย่างหรือครับ
สุ. ความเป็นผู้ว่าง่ายไม่ใช่เป็นผู้เชื่อง่าย คนละอย่าง ถ้าใครเตือนในสิ่งที่ดี และเราสามารถที่จะประพฤติปฏิบัติได้ทันทีในสิ่งที่ดี ในสิ่งที่ถูกต้อง นั้นคือว่าง่าย แต่ไม่ได้หมายความว่าถ้าใครบอกให้ทำอะไร เราก็ทำโดยที่ว่าไม่มีเหตุผล อย่างนั้นจะบอกว่าเป็นผู้ว่ายากจะดีกว่าเพราะว่าสิ่งนั้นไม่มีเหตุผล ว่าง่ายคือไม่ใช่เชื่อง่าย แต่เป็นผู้ที่พร้อมที่จะประพฤติในสิ่งที่ถูกต้อง
วิ. คือบางครั้งบุคคลที่กล่าวไม่มีความเข้าใจเพียงพอในสิ่งนั้นคือไม่แน่ใจว่าจะเชื่อหรือเปล่า
สุ. สิ่งหนึ่งที่สำคัญมากที่เรามักจะได้ยิน การชักชวนให้ทำอย่างนั้นบ้างอย่างนี้บ้าง แต่ว่าสำหรับเราเองเรามีความเข้าใจถูก ความเห็นถูกในสิ่งที่ได้ยินได้ฟังหรือว่าในสิ่งที่ชักชวนหรือยัง เพราะฉะนั้นเรื่องความเข้าใจเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ยกตัวอย่างเรื่องศีล นอกพระศาสนาก็มี แล้วก็อาจจะชักชวนกันให้ประพฤติตามก็ได้ แต่ว่าเรามีความเข้าใจในเหตุในผลนั้นอย่างไร ถ้าเพียงแต่บอกว่าฆ่าสัตว์ไม่ดี ทุกคนเห็นด้วย และไม่ฆ่า แต่ผู้ที่สามารถที่จะเข้าใจมากกว่านั้นอีกถึงเหตุ และผล และถึงสภาพธรรมขณะนั้นก็ไม่ใช่เรา เป็นสภาพธรรมที่ดีเกิดขึ้น บังคับบัญชาไม่ได้ ทำไมบางกาลเราทำสิ่งที่เราก็รู้ว่าไม่ดี อย่างบางครั้งก็จะมีการฆ่าสัตว์เล็กสัตว์น้อยโดยที่ว่าก็รู้ว่าเป็นสัตว์เล็กสัตว์น้อย แต่ทำไมบางคนก็ยับยั้งไม่ได้ มดตัวเล็กๆ นี่รู้สึกว่าจะเสียเวลาที่จะช่วยขึ้นมาจากน้ำหรืออะไรอย่างนี้ หรือว่าจะปัดไปอย่างแรง และเร็วเพราะว่าไม่มีเวลา อันนี้ก็เป็นอัธยาศัยของแต่ละบุคคล ซึ่งทำให้เราเข้าใจธรรมละเอียดขึ้นว่าธรรมเป็นธรรม เพราะฉะนั้นสำหรับในการที่จะถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะ กับการมีศีลโดยไม่มีพระรัตนตรัยเป็นสรณะนี่ก็ต้องต่างกัน ถ้าเป็นคนที่ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะด้วย ก็จะทำให้มีความเข้าใจในธรรม แล้วก็รู้ว่าขณะนั้นก็ไม่ใช่เราที่รักษาศีล ไม่ใช่รักษาศีลเพราะต้องการสิ่งหนึ่งสิ่งใดซึ่งคนธรรมดาไม่มีเหตุผลเลย ไม่มีความเข้าใจเลย อาจจะ ๑ รักษาตามๆ กันไป อย่างในบางกาล บางเทศกาลก็มีการชักชวนกันที่จะให้รักษาศีล ๘ นุ่งขาวห่มขาว แต่ว่าในขณะนั้นอกุศลมากเหลือเกิน เพราะเหตุว่าไม่มีความรู้ความเข้าใจในขณะที่สภาพธรรมกำลังปรากฏ แต่ก็มีศรัทธาชั่วขณะที่ถูกชักชวนให้ไปรักษาศีล ๘ และก็เห็นว่าศีล ๘ นี้ก็ดีทั้ง ๘ ข้อก็ไปรักษา แต่ผลคือขณะนั้นได้อะไร
ที่มา ...