พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้าที่ 168

๑. สจิตตสูตร

ว่าด้วยภิกษุพึงเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตน

[๕๑] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหาร

เชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ใกล้พระนครสาวัตถี ณ ที่

นั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย

ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย หากว่าภิกษุเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของผู้อื่นไซร้

เมื่อเป็นเช่นนั้น เธอทั้งหลายพึงศึกษาว่า เธอทั้งหลายจักเป็นผู้ฉลาดใน

วาระจิตของตน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้แล.

การฉลาดในจิตของตนคือ ดูตัวเองว่ามี โละมาก โทสะมาก หรือกิเลสอื่นมากหรือไม่ ถ้ามีอยู่มากก็อบรมมีความเพียรที่จะละกิเลสเหล่านั้น ด้วยการฟังพระธรรมให้เข้าใจ ชื่อว่าเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตนครับ

ขออนุโมทนา

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 402

พระศาสดาแนะให้รักษาจิตอย่างเดียว

พระศาสดา ตรัสว่า " เธอจงรักษาจิตของเธอนั่นแหละ ธรรมดา

จิตนี้บุคคลรักษาได้ยาก, เธอจงข่มจิตของเธอไว้ให้ได้ อย่าคิดถึงอารมณ์

อะไรๆ อย่างอื่น, ธรรมดาจิตอันบุคคลข่มได้ยาก" ดังนี้แล้ว จึงตรัส

พระคาถานี้ว่า

"การฝึกจิตอันข่มได้ยาก เป็นธรรมดาเร็ว

มักตกไปในอารมณ์ตามความใคร่ เป็นการดี

เพราะว่า จิตที่ฝึกแล้ว ย่อมเป็นเหตุนำสุขมาให้.