
เขาพูดไม่ดี เรื่องอะไรของเรา ก็เขาพูดไม่ดี เราไม่ได้พูดไม่ดี เห็นไหมคะ เที่ยวเก็บความไม่ดีของคนอื่นมาไว้ในใจ ชอบด้วย ไม่เอาออกเสียที อภัยทานก็แล้ว อะไรๆ ก็แล้ว ต้องเป็นปัญญาที่สามารถเห็นความต่างๆ จริงๆ ทุกอย่าง ลองสังเกตดูว่า โกรธกับไม่โกรธ อภัยกับไม่อภัย จบเลยค่ะ พออภัย แต่พอไม่อภัย ไม่มีวันจบ ไม่มีทางเลย ตลอดชาติก็ได้ นี่แสดงให้เห็นว่าให้โทษเพราะความไม่รู้ เพราะฉะนั้น ไม่ใช่ว่า อดทน อดทน อดทน แต่ไม่เข้าใจ ก็ไม่ได้ แต่ถ้าเข้าใจตามความเป็นจริง แล้วอย่าลืมนะว่า ไม่ใช่ฟังเฉยๆ ฟังเพื่อจะสละอกุศล แล้วถ้าเข้าใจธรรมะขณะใด ขณะนั้นก็ไม่โกรธ ใครที่ไม่ดี ลองคิดดูว่า เพราะเขาไม่รู้ใช่ไหม ถ้ารู้ เขายังอยากไม่ดีอยู่หรือเปล่า ถ้ารู้คือเห็นโทษ ก็ต้องไม่อยาก เพราะฉะนั้น คนนั้นไม่รู้ และโทษที่จะเกิดกับเขามากมายสักแค่ไหน ต้องเกิดแน่นอน เพราะเหตุมี แล้วเราก็ไปสงสารคนจน เราก็ไปสงสารคนตาบอด เราก็ไปสงสารคนประสบภัยน้ำท่วม ไฟไหม้ มาจากไหนคะ เพราะฉะนั้น ทางที่ดีที่สุดก็คือเป็นมิตร และมีทางไหนที่จะทำให้เขามีความเห็นถูก ขณะนั้นเราไม่เดือดร้อนเลย ค่ะ
ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา ไม่ใช่เรา บังคับบัญชาไม่ได้