[เล่มที่ 23] พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ เล่ม ๓ ภาค ๒ - หน้าที่ 467

๙. พาลบัณฑิตสูตร

[๔๖๘] พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสดังนี้ว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ลักษณะ เครื่องหมาย เครื่องอ้าง ว่าเป็นพาลของคนพาลนี้มี ๓ อย่าง ๓ อย่างเป็นไฉน. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย คนพาลในโลกนี้มักคิดความคิดที่ชั่ว มักพูดคําพูดทีชั่ว มักทําการทําที่ชั่ว ถ้าคนพาลจักไม่เป็นผู้คิดความคิดที่ชั่ว พูดคําพูดที่ชั่ว และทําการทําที่ชั่ว บัณฑิตพวกไหนจะพึงรู้จักเขาได้ว่า ผู้นี้เป็นคนพาล เป็นอสัตบุรุษ เพราะคนพาลมักคิดความคิดที่ชั่ว มักพูดคําพูดที่ชั่วและมักทําการทําที่ชั่ว ฉะนั้น พวกบัณฑิตจึงรู้ได้ว่า นี้เป็นคนพาล เป็นอสัตบุรุษ

อ.คำปั่น: สืบเนื่องจากเมื่อวานได้นำคลิปธรรมะเตือนใจท่านอาจารย์มาสนทนา ก็คือ พาลอยู่ที่ไหน? ครับ ซึ่งคณะอาจารย์ก็ได้สนทนา แล้วก็ท่านผู้ฟังผู้ศึกษาก็คงจะได้รับสาระประโยชน์เท่าที่จะเป็นไปได้ ซึ่งในวันนี้ก็เป็นโอกาสที่ดียิ่งครับ ที่จะได้กราบเรียนสนทนาเพื่อความเข้าใจที่ละเอียดยิ่งขึ้นกับท่านอาจารย์ครับ

ถ้าพูดถึงคนพาล ก็เป็นคำที่แสดงให้เห็นถึงความเป็นไปของอกุศลแน่นอนครับ ความเป็นพาล คือความเป็นพาล กราบท่านอาจารย์ว่า จากที่ได้ฟังที่ท่านอาจารย์ได้กล่าวถึงว่า การฟังธรรมะไม่ใช่เพียงฟังเรื่องราว หรือคำที่กล่าวถึงเรื่องนั้นคำนั้นเท่านั้น แต่จะต้องไตร่ตรองให้ถูกต้องด้วย แต่ท่านอาจารย์ถามว่า คนพาลอยู่ไหน หาเจอไหม? ก็กราบเท้าท่านอาจารย์ในความละเอียดตรงนี้ครับ

ท่านอาจารย์: คนที่ไม่เข้าใจธรรมะเป็นพาลหรือเปล่า?

อ.คำปั่น: คนที่ไม่เข้าใจธรรมะเป็นพาลครับ

ท่านอาจารย์: พาลทางไหน อย่างไร?

อ.คำปั่น: พาลที่ไม่รู้ความจริงครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น ก็เข้าใจความหมายของคนพาล ถูกต้องไหม?

อ.คำปั่น: ครับ

ท่านอาจารย์: ในความไม่รู้ และมีอกุศล พาลแน่ๆ เพราะว่าอกุศลเป็นบัณฑิตไม่ได้

อ.คำปั่น: ครับ

ท่านอาจารย์: คนที่ไม่รู้อะไรไม่มีปัญญาไม่เข้าใจอะไรแล้วก็มีอกุศล และจะเป็นบัณฑิต หรือจะเป็นพาล

อ.คำปั่น: อกุศลต้องเป็นพาลเท่านั้นครับ ท่านอาจารย์ครับเวลาที่ได้อ่านข้อความที่แสดงถึงความเป็นคนพาล ก็จะมีหลากหลายมากครับ เวลาพูดถึงก็จะนึกไปที่ข้อความในพระสูตร นึกถึงข้อความในอรรถกถาเลยครับ แต่ว่า ก็ลืมความเป็นจริงของธรรมะที่มีจริงในขณะนี้ไปเลยครับ ก็กราบเท้าท่านอาจารย์ได้เตือนตรงนี้ด้วยครับ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น นึกไปโน่น นึกไปนี่ แทนที่จะรู้ว่า พาลคือความไม่รู้ และอกุศลทั้งหลาย ครอบคลุมหมดทุกอย่างใช่ไหม?

อ.คำปั่น: ครับ ครอบคลุมหมดเลยครับ

ท่านอาจารย์: ก็เข้าใจได้ พาลเพราะไม่รู้ไม่เข้าใจความจริง และอกุศลทั้งหลายเป็นบัณฑิตไม่ได้

อ.คำปั่น: ครับ อย่างข้อความในอังคุตตรนิกาย ติกนิบาต จินตสูตร ก็แสดงถึงความเป็นคนพาลครอบคลุมทั้งทางกาย ทางวาจา ทางใจครับ ซึ่งมีข้อความว่า คนพาลในโลกนี้ ย่อมเป็นผู้คิดชั่วโดยปกติ พูดชั่วโดยปกติ และทำการชั่วโดยปกติ ก็ถ้าคนพาลจักไม่เป็นผู้คิดชั่วโดยปกติ พูดชั่วโดยปกติ และทำการชั่วโดยปกติแล้วไซ้ร์ คนฉลาดทั้งหลายจะพึงรู้จักเขาได้อย่างไรว่า อสัตบุรุษผู้นี้เป็นพาล ก็เพราะเหตุที่คนพาลย่อมเป็นผู้คิดชั่วโดยปกติ พูดชั่วโดยปกติ และทำการชั่วโดยปกตินั่นแล คนฉลาดทั้งหลายจึงจักรู้จักเขาได้ว่า อสัตบุรุษผู้นี้เป็นคนพาล ครับ นี่คือข้อความใน จินตสูตร ครับ

ท่านอาจารย์: ถ้ามีความเข้าใจที่ถูกต้อง อกุศลทั้งหลายเป็นพาล ครอบคลุมทั้งหมดเลยใช่ไหม?

อ.คำปั่น: ครับ

ท่านอาจารย์: และก็ ถ้าไม่มีความเข้าใจในความเป็นจริง จะรู้ได้ไหมว่า กำลังเป็นพาลหรือเปล่า หรือคนอื่นเป็นพาล เราไม่ใช่พาล?

อ.คำปั่น: ตรงนี้ดีมากเลยครับ อกุศลธรรมทั้งหมดทั้งหลายทั้งปวงเป็นพาล จะเป็นบัณฑิตไม่ได้เลยครับ

ขอเชิญอ่านได้ที่ ..

คนพาลอยู่ไหน

ลักษณะ เครื่องหมาย เครื่องอ้าง ว่าเป็นพาล [พาลบัณฑิตสูตร]

จินตสูตร ... วันเสาร์ที่ ๑๖ มีนาคม ๒๕๖๒

ขอเชิญรับฟังได้ที่ ..

เว้นไม่คบคนพาล

ขอเชิญฟังคลิปวิดีโอที่ ..

ไม่คบคนพาลแต่อนุเคราะห์

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพยิ่งค่ะ

กราบยินดีในกุศลจิตของ อ.คำปั่น ด้วยความเคารพค่ะ

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในกุศลจิตครับ

ธรรมมีมานัสพร้อม รับฟัง อันเกิดกุศลดัง ธาตุรู้ จิตเจตสิกเป็นพลัง เสริมส่ง หนุนแฮ กราบอาจารย์สุจินต์ผู้ เปี่ยมด้วยเมตตา