สัตบุรุษพูดเรื่องจริง ทำให้ปัญญาของคนฟังเกิดขึ้นจากการที่ฟัง แล้วก็คิด แล้วก็พิจารณา กำลังพูดถึงสิ่งที่มีจริง แล้วก็ทำให้เราสามารถที่จะเข้าใจในความไม่ใช่ตัวตน และในสภาพธรรมที่ไม่เที่ยงเพิ่มขึ้น ผู้นั้นก็เป็นสัตบุรุษ
จะรู้ได้อย่างไรว่าใครเป็นสัตบุรุษใช่ไหม สัตบุรุษก็ต้องพูดจริง พูดเรื่องจริง พูดถึงสิ่งที่มีจริง ถ้าพูดถึงเรื่องเห็นเดี๋ยวนี้ เราจะสนใจที่จะรู้ว่าไม่ใช่ตัวตน หรือว่าเราก็คิดว่าเมื่อเราเคยเห็นเป็นเรา ก็เห็นเป็นเราไปเรื่อยๆ ตลอดไป ซึ่งอย่างนี้ไม่ต้องศึกษา ถ้าจะเห็นว่าเป็นเราเห็น ไม่ต้องศึกษาเลย เป็นของธรรมดา ใช่ไหม แต่ถ้ามีใครบอกว่าเห็นขณะนี้เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยแล้วดับด้วย ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน เราจะศึกษาไหมว่า เขาพูดจริง หรือเปล่า มีอะไรที่จะทำให้เราได้เข้าใจขึ้นๆ ๆ และผู้ที่พูดอย่างนี้รู้ว่ามาได้อย่างไร
ถ้าไม่มีการตรัสรู้ของพระอรหันต์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ใครก็พูดอย่างนี้ไม่ได้ เพราะว่าทุกคนพูดตามที่ทรงแสดง แม้ว่าท่านพระอริยะบุคคลทั้งหลาย ท่านจะได้อบรมเจริญปัญญารู้แจ้งอริยสัจธรรมว่าตรงตามที่ทรงแสดง แต่ทุกคำพูดของท่านก็เป็นคำพูดที่มาจากธรรมเทศนาของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ใช่ท่านพูดเอง ทุกคำพูดไปก็คือที่ตรัสแล้ว อย่างที่บอกว่าสังขารทั้งหลายไม่เที่ยง ก็นี่พระพุทธเจ้าก็ตรัสไว้แล้ว ถ้าเราจะบอกว่าเห็นขณะนี้เกิดดับ ก็คือพระพุทธเจ้าท่านก็ตรัสไว้แล้ว
ที่มา และ รับฟังเพิ่มเติม ...
สนทนาธรรม ตอนที่ 006