ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ฟังธรรม เข้าใจธรรม รู้ว่าธรรมใดเป็นโทษ ธรรมใดเป็นประโยชน์ แต่ก็ยังไม่ได้รู้ว่า ยังไม่รู้ลักษณะที่เป็นธรรม

ถ้าถามว่าแข็งเป็นธรรมไหม? ตอบว่ายังไง? แค่ตอบ ใช่ไหม?

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ด้วยความเคารพยิ่ง

ทุกอย่างเท่านั้นเอง คือเป็นธรรมแต่ละลักษณะ ซึ่งปรากฏเพราะมีปัจจัย เกิดไม่ปรากฏก็ได้ใช่ไหม? ในป่าก็มีเสียง มีแข็ง มีกลิ่นต่างๆ แต่ไม่ปรากฏ

ขณะใดก็ตามที่ปรากฏ เพราะขณะนั้นมีธาตุรู้ ก็ไม่ใช่เรา ซึ่งเพราะรู้แข็งแข็งจึงปรากฏได้ แล้วอย่างนี้เป็นประโยชน์หรือเปล่าที่จะรู้ความจริงว่า ที่แข็งปรากฏก็ต้องมีสภาพรู้?

เวลาที่รู้แข็งมีประโยชน์อะไร? ก็คือรู้ว่าเป็นธรรม ประโยชน์อยู่ที่รู้ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่สิ่งหนึ่งสิ่งใดเลยทั้งสิ้นแล้วก็ไม่ใช่แต่เฉพาะแข็งด้วย ทุกอย่างหมดเป็นธรรม ก็ต้องค่อยๆ เป็นผู้ที่ตรง

แต่ละขณะนี้ไม่ทราบเลยว่าทุกคำที่ได้ยินจากการฟังพระธรรมนี้ กำลังเป็นอย่างที่ได้ยิน จิตก็กำลังเห็น แล้วหลังจากที่เห็นแล้วก็คิดนึกตามการสะสมของแต่ละคน

แม้ตนเองรู้หรือยัง? แล้วจะไปรู้ถึงคนอื่น เป็นวิสัยหรือไม่ใช่วิสัยที่จะรู้ได้? และใครเป็นคนที่จะรู้ได้? หรือจะคิดไปถึงจิตของคนอื่นโดยที่ไม่รู้ลักษณะของธรรม ซึ่งกำลังเกิดกับตนในขณะนี้?