ความเข้าใจของเราสำคัญที่สุด ถ้าความรู้ความเข้าใจเรื่องของสภาพธรรมยังไม่พอ ก็ไม่มีปัจจัยทำให้สติปัฏฐานเกิด เพราะสติปัฏฐานจะเกิด ต้องมีปัญญามาก่อน ถ้าไม่มีปัญญาขั้นฟัง ขั้นเข้าใจ สติปัฏฐานเกิดไม่ได้เลย มีกายก็จริง จะระลึกอย่างไร ถ้าได้รับคำบอกเล่าให้ระลึก ก็ได้ แต่ไม่มีปัญญา ก็รู้ว่ากายอยู่ตรงนี้ พอกระทบสัมผัสก็แข็ง แต่ก็ไม่มีปัญญา เพราะไม่รู้ว่าอะไร แล้วจะละกิเลสอะไรได้จากการเพียงกระทบกายแล้วมีสิ่งที่เย็นบ้าง ร้อนบ้าง อ่อนบ้าง แข็งบ้าง ตึงบ้าง ไหวบ้างปรากฏ ก็คงเป็นความไม่รู้

สติปัฏฐานหมายถึงสิ่งที่มีอยู่ทั้งหมด สติสามารถรู้โดยระลึก แล้วค่อยๆ เข้าใจ ปัญญาก็จะค่อยๆ เจริญขึ้น จนประจักษ์ลักษณะที่แท้จริงซึ่งไม่ใช่เรา แต่เป็นธรรม จริงๆ เกิดขึ้นแล้วก็ดับไปด้วย

รับฟัง ... อะไรเป็นเหตุใกล้ให้เกิดสติสัมปชัญญะ

สัญญา ความจำที่มั่นคง

ถ้าสติยังไม่เกิด ยังไม่ได้ระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ จะมีแต่เราต้องการที่ให้สติเกิด ให้สติรู้ แต่ความจริงก็ไม่ใช่สติ เพราะเหตุว่าถ้าสติจะเกิดมีเหตุปัจจัย คือ สัญญา ความจำที่มั่นคง เริ่มจำว่า มีทุกสิ่งทุกอย่างเป็นธรรม กำลังปรากฏด้วย และมีหนทางที่จะรู้ความจริงของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ แต่หนทางนี้ต้องเกิดเพราะมีปัญญา ความรู้ความเข้าใจในสิ่งที่มีก่อน จนกระทั่งเป็นสัญญา ความจำที่มั่นคงว่า ขณะนี้เป็นธรรม

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในกุศลจิตครับ

แต่ละคำองค์พระศาสดา จักศึกษาจนเข้าใจ หนักแน่นไม่หวั่นไหว ด้วยเข้าใจในอนัตตา กราบอาจารย์สุจินต์ให้ เมตตาได้ทุกเวลา อีกเปี่ยมความกรุณา น้อมศรัทธาอาจารย์เทอญ