เดินสะดุดตอไม้ แล้วรู้สึกโกรธ จากนั้นก็เตะตอไม้ อยากถามว่ามีโทสะดวงไหนเกิดบ้างตามความเห็นผม ตอนรู้สึกโกรธครั้งแรก เป็นโทสะมูลจิตดวงที่ ๑ แบบมีเหตุจูงใจ แต่ตอนที่เตะต้นไม้เป็นดวงที่ ๒ แบบไม่มีเหตุจูงใจ

ตามหลักปริยัติ พระพุทธองค์ทรงแสดงประเภทของโทสมูลจิตเป็น ๒ ประเภท คือ จิตที่มีกำลัง (อสังขารริก) จิตที่มีกำลังอ่อน (สสังขาริก) แต่ในชีวิตจริงของเรา เราไม่สามารถรู้ความต่าง ของโทสะที่ต่างกันทั้ง ๒ ประเภท ได้อย่างถูกต้อง และตรงจริงๆ โดยมาก เป็นเพียงการอนุมานตามที่เรียนมาเท่านั้น การอบรมเจริญสติปัฏฐาน ของผู้ศึกษาพระธรรม เพื่อรู้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏ โดยความเป็นสภาพธรรมอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถรู้ละเอียดถึงประเภทของจิต ที่เป็นอสังขาริกหรือสสังขาริกได้

สิ่งใดปรากฎ ก็ให้รู้ในสิ่งนั้น จึงจะเป็นการรู้จริง

สิ่งใดปรากฎ ก็ให้รู้ในสิ่งนั้น จึงจะเป็นการรู้จริง ชอบข้อความนี้มากเลย เพราะกำลังพยายามให้ รู้ว่าสิ่งใดปรากฎ ก็ให้รู้สิ่งนั้นอยู่

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

โดยมากอยากรู้ชื่อกันว่า เมื่อเป็นอย่างนั้น เจอเหตุแบบนี้ เป็นกุศลหรืออกุศล เป็นกุศลประเภทใด และอกุศลประเภทใด แต่การอบรมปัญญา ที่จะดับกิเลสนั้น ต้องรู้ความจริงของสภาพธัมมะที่กำลังปรากฎ ทรงแสดงชื่อ เพื่อเข้าใจสภาพธัมมะว่า เป็นธรรมไม่ใช่เรา แต่เราข้ามไปหาชื่อก่อน ทั้งๆ ที่สภาพธัมมะ ก็กำลังปรากฎอยู่ ดังนั้น การอบรมปัญญา ที่เป็นสติปัฏฐาน คือ สติเกิดระลึกสภาพธัมมะ ขณะที่กำลังปรากฎว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา และเมื่อปัญญาหรือสติเพิ่งเริ่มเกิด ปัญญายังไม่สามารถที่จะแยกว่า นี่กุศลหรืออกุศล เป็นประเภทใด แต่รู้ว่าเป็นเพียงธรรมอย่างหนึ่ง จนปัญญามากขึ้น จึงสามารถรู้ลักษณะที่เป็นกุศล หรืออกุศลประเภทใดได้ แต่รู้โดยที่สติปัฏฐานเกิด ไม่ใช่หาชื่อ เพราะขณะที่คิดนึกถึงสภาพธัมมะว่าเป็นอะไร เป็นโทสะหรือเปล่า ขณะนั้น โทสะก็ดับไปนานแล้ว ไม่ได้รู้ลักษณะของโทสะว่า เป็นธรรมไม่ใช่เราครับ ที่สำคัญที่สุด ต้องไม่ลืมว่า ขณะที่คิดนึกถึงสภาพธัมมะว่า เป็นโทสะ ขณะนั้นไม่ใช่สติปัฏฐานที่ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธัมมะนั้น (โทสะ) ที่เกิดขึ้นครับ ขออนุโมทนา ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

เดินสะดุดตอไม้ ถ้าสติเกิดรู้ว่าเป็นผลของอกุศลกรรมที่ได้รับทุกข์ทางกาย แต่ถ้าคิดไม่แยบคายก็เป็นอกุศลจิต ถ้าสะสมความโกรธไว้มากๆ ก็ทำให้ล่วงทุจริตทางกาย ทางวาจา เป็นเหตุให้ไปอบายภูมิค่ะ

ยินดีในกุสลจิตค่ะ