เหตุแห่งความตายตามวาระ และมิใช่วาระ
โดย พุทธรักษา  27 ธ.ค. 2552
หัวข้อหมายเลข 14884

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระเจ้ามิลินท์ ตรัสถามว่า ดูก่อน พระนาคเสนสัตว์ทุกจำพวก ต่อเมื่อถึงวาระ จึงตายหรือว่า ไม่ถึงวาระ ก็ตายเหมือนกัน
พระนาคเสน ทูลตอบว่า ขอถวายพระพรย่อมมีทั้ง ๒ ประการ อุปมา ดังผลไม้ซึ่งหล่นจากต้น ย่อมมีทั้งสุกและดิบผลที่สุกแล้ว ก็ไม่มีปัญหาแต่ ผลที่ยังดิบอยู่ เป็นเพราะเหตุใด จึงหล่น
ม. เป็นเพราะถูกหนอนไชบ้าง นกจิกเล่นบ้าง ถูกลมแรงพัดหล่นบ้าง
น. ขอถวายพระพรผลไม้สุกที่หล่น เปรียบเหมือนสัตว์ บุคคล (นาม รูป) ที่ตายตามอายุขัยส่วนผลไม้ดิบที่หล่น เปรียบเหมือน สัตว์ บุคคล ที่ตายโดยยังไม่ถึงวาระ
ม. แต่ข้าพเจ้าเห็นว่า จะตายเมื่อใด หรือเพราะประการใดก็เรียกว่า ตายตามวาระ ทั้งนั้น

น. หาเป็นเช่นนั้นไม่.!เพราะเหตุแห่งความตาย อาจจำแนกได้เป็น ๘ ประการ คือ ๑. โรค มีที่มาจากลม ๒. โรค มีที่มาจากช่องท้อง ๓. โรค มีที่มาจากเสมหะ ๔. โรค มีที่มาจากประสาท ๕. ความเปลี่ยนแปลงของฤดู ๖. การบริหารอิริยาบถไม่สม่ำเสมอ ๗. ความเพียรของบุคคลอื่น ๘. ผลของบุพพกรรมเว้นแต่ "ผลของบุพกรรม" ความตายด้วยเหตุอื่นๆ ถือเป็น "การตายที่ยังไม่ถึงวาระ"
ม. แต่ความตายจากเหตุอื่น ทั้ง ๗ ประการ ก็อาจถือเป็นผลจากบุพกรรมได้ มิใช่หรือ.?
น. อาตมาภาพ ขอยกตัวอย่างมาเปรียบเทียบถวายไฟที่ดับเพราะสิ้นเชื้อ ถือเป็นการดับตามวาระ ใช่หรือไม่
ม. ใช่

น. ถ้าไฟยังลุกโชนอยู่ แต่มีฝนตกลงมา ทำให้ไฟดับจะถือว่า ไฟดับตามวาระ ได้หรือไม่
ม. ไม่ได้ เพราะไฟยังมีเชื้ออยู่...จึงควรลุกต่อไปได้ ตามปกติแต่เหตุที่ไฟดับ เพราะมีฝนตกรดลงมา
น. ขอถวายพระพร สัตว์บุคคล ที่ตายด้วยเหตุ ๗ ประการเบื้องต้นก็เช่นเดียวกับไฟที่ดับลง ทั้งๆ ที่มีเชื้ออยู่เพราะหากไม่มีเหตุมาตัดรอน ชีวิตย่อมยืนยาวต่อไปจนถึง "อายุขัย" ด้วยเหตุนี้จึงถือว่า สัตว์ บุคคล ที่ตายด้วยเหตุ ๗ ประการข้างต้นมิได้ตายตามวาระ. ส่วนสัตว์ บุคคล ที่ตายเพราะเหตุแห่งอายุขัย ดังไฟสิ้นเชื้อถือเป็นการตายตามวาระ
ม. พระคุณเจ้าว่านี้ ชอบแล้ว

(กาลากาลมรณปัญหา) ข้อความบางตอนจาก....

มิลินทปัญหา : ปัญญาพระนาคเสน



ความคิดเห็น 1    โดย พุทธรักษา  วันที่ 27 ธ.ค. 2552

ขอเรียนถามว่า

๑. บุพกรรม แปลว่าอะไร

๒. กรุณาอธิบาย และยกตัวอย่าง การตายของสัตว์บุคคลตามวาระ คือ เพราะสิ้นอายุขัย เปรียบเหมือนไฟสิ้นเชื้อ.

๓. อะไรบ้าง คือสิ่งที่กำหนด "อายุขัย" ของปุถุชน เสขบุคคล และ อเสขบุคคล.

๔. การปรินิพพานของพระอรหันต์ และ พระพุทธเจ้า จัดอยู่ในเหตุแห่งการตายประเภทไหน

ขอบพระคุณค่ะ


ความคิดเห็น 2    โดย prachern.s  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

๑. บุพกรรม แปลว่า กรรมที่เคยกระทำไว้ในอดีต

๒. การตายเพราะสิ้นอายุขัย ก็คือผู้ที่มีอายุเป็นไปตามอายุขัย เช่น ในสมัยครั้งพุทธกาล อายุขัย คือ ๑๐๐ ปี เมื่อครบอายุ ๑๐๐ ปี ร่างกายก็ชรามาก ก็ตายเพราะชรา

๓. เข้าใจว่า สิ่งที่กำหนด "อายุขัย" คือ กรรม

๔. มีได้ทั้ง ๒ ประเภท คือ ตามวาระ และ ไม่ถึงวาระ


ความคิดเห็น 3    โดย วิริยะ  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

เรียนถามอาจารย์ประเชิญ

ถ้าตายตามวาระคือสิ้นอายุขัย นั่นหมายถึงตายเพราะชรา ไม่ได้ตายด้วยโรค หรืออย่างไรคะ แล้วคนที่ตายเพราะกรรมหนักมาตัดรอนชีวิต จะเรียกว่าตายตามวาระ หรือ ไม่ถึงวาระ

ขอบพระคุณค่ะ


ความคิดเห็น 4    โดย คุณ  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

ขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 5    โดย hadezz  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

ขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 6    โดย prachern.s  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

เรียน ความเห็นที่ 3 ครับ

การตายเพราะสิ้นอายุขัย ส่วนใหญ่ก็ว่าเพราะชรา แต่ยุคปัจจุบันทางแพทย์เขาอาจจะว่า เพราะหัวใจล้มเหลว หรือเพราะปอดติดเชื้อ เพราะไตไม่ทำงาน หรืออะไรก็ได้

ส่วนผู้ที่ถูกกรรมตัดรอน ย่อมตายก่อนวัยอันควร ยังไม่ถึงอายุขัย ยังไม่ชรา..


ความคิดเห็น 7    โดย วิริยะ  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

เรียนถามค่ะ

เหตุแห่งความตายที่เนื่องด้วยความเพียรของบุคคลอื่นคือเช่นไร


ความคิดเห็น 8    โดย paderm  วันที่ 28 ธ.ค. 2552

เรียน ความคิดเห็นที่ 7

เช่น โจรฆ่าหรือบุคคลอื่นฆ่า เป็นต้น


ความคิดเห็น 9    โดย Jans  วันที่ 29 ธ.ค. 2552

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 10    โดย วิริยะ  วันที่ 29 ธ.ค. 2552

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 11    โดย chatchai.k  วันที่ 18 ก.ค. 2563

ขออนุโมทนาครับ