ความเป็นแห่งความเป็นผู้หลอกลวงชื่อว่า มายาวิตา ความเป็นผู้ลวง เล็กน้อยเท่าไหร่ก็ยังชื่อว่าลวง ชื่อว่า อจฺจสรา เพราะทำความชั่วแล้วปิดบัง ชื่อว่า วญฺจนา เพราะซ่อนความจริงโดยให้เห็นเป็นอย่างอื่นด้วยวาจา และกิริยา ชื่อว่า นิกติ เพราะบังความผิด ชื่อว่า นิกิรณา เพราะปิดความผิดด้วยคิดว่าเราจะไม่ทำอย่างนี้อีก ท่านผู้ฟังที่สนใจคำบาลีเพราะๆ อาจจะคิดว่า คำเหล่านี้เพราะดี แต่ว่าความจริงแล้วก็เป็นการกระทำที่เป็นไปเพราะอกุศลทั้งนั้น

ชื่อว่า นิกิรณา เพราะปิดบังความผิดด้วยคิดว่าเราจะไม่ทำอย่างนี้อีก ลองพิจารณาดูว่า ในขณะนั้นเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ขณะที่ปิดความผิด ขณะนั้นต้องเป็นอกุศล แต่ปิดแล้วก็คิดว่าเราจะไม่ทำอย่างนี้อีก ถ้าเป็นคฤหัสถ์ก็ไม่เป็นไร แต่ว่าสำหรับพระภิกษุ แม้คิดว่าจะไม่ทำอย่างนั้นอีก แต่ปิดความผิดที่ได้กระทำแล้ว ไม่ปลงอาบัติกับภิกษุรูปอื่น ก็ยังคงเป็นความผิด เพราะเหตุว่า ไม่ได้เปิดเผยความผิดที่ได้กระทำแล้ว

ชื่อว่า ปริหรณา เพราะเลี่ยงความผิดด้วยคิดว่า เราจะไม่ทำอย่างนี้อีก แม้แต่เพียงเลี่ยง นอกจากจะปกปิด ก็ยังเลี่ยง คือว่าไม่ได้กล่าวความจริง ขณะนั้นก็เป็นอกุศลด้วย ชื่อว่า คูหณา ซ่อนความผิดโดยสำรวมกายเป็นต้น ชื่อว่า ปริคูหณา คือ ซ่อนความผิดทุกส่วนโดยประการทั้งปวง

นี่เป็นชีวิตประจำวันซึ่งเป็นความละเอียด ที่แสดงให้เห็นว่า บางครั้งก็ซ่อนความผิดโดยสำรวมกาย แต่บางครั้งก็ซ่อนความผิดทุกส่วนโดยประการทั้งปวง ถ้าจะมองเห็นภาพก็คือว่า เวลาซ่อนโดยสำรวม ก็เหมือนกับชั่วขณะที่กำลังสำรวม เหมือนปิดบังสิ่งหนึ่งสิ่งใด ก็เพียงปิดไว้ แต่ถ้า ปริคูหณา คือซ่อนความผิดทุกส่วนโดยประการทั้งปวง คลุมไว้มิดชิดหมดทีเดียว ไม่ให้ใครเห็น ไม่ให้ใครรู้

ชื่อว่า ฉาทนา เพราะปิดบังความชั่ว ด้วยกายกรรมและวจีกรรม ดุจปิดบังคูถด้วยใบหญ้าฉะนั้น ชื่อว่า ปริจฺฉาทนา เพราะปิดบังทุกส่วนโดยประการทั้งปวง ชื่อว่า อนุตฺตานีกมฺมํ เพราะไม่แสดงเปิดเผย ชื่อว่าอนาวิกมฺมํ เพราะไม่แสดงให้ปรากฏ ชื่อว่า โวจฺฉาทนา เพราะคลุมความผิดไว้อย่างดี ชื่อว่า ปาปกิริยา ก็ทำชั่วใหม่อีก โดยปกปิดความชั่วที่ทำมาแล้ว

บทว่า อยํ วุจฺจติ คือ นี้เรียกว่าความลวง มีลักษณะปกปิดความชั่วที่ทำมาแล้ว บุคคลมีมายาดุจถ่านปกปิดด้วยขี้เถ้า ดุจตอปกปิดด้วยน้ำ และดุจศัสตราปกปิดด้วยเอาผ้าเก่าพัน

@ อกุศลในรูปแบบต่างๆ