* หิริ คือสภาพที่ดีงาม ที่ละอายในความเป็นอกุศล ซึ่งเป็นสิ่งที่ควรละอาย เพราะน่ารังเกียจ

* โอตตัปปะ คือสภาพที่ดีงาม ที่กลัวในความเป็นอกุศล ซึ่งควรกลัว เพราะมีโทษ

* แต่ถ้ามีความเห็นผิด (มิจฉาทิฏฐิ) ก็จะละอายในสิ่งที่ไม่ควรละอาย และไม่ละอายในสิ่งที่ควรละอาย คือ มีความยึดถือผิด มีข้อปฏิบัติผิดในสิ่งที่ไร้สาระไม่มีเหตุผล (เช่น ลัทธิของพวกนิครนถ์) แต่ไม่มีหิริ โอตตัปปะในอกุศล คือ ราคะ โทสะ โมหะ มานะ (ความสำคัญตน) ทิฏฐิ (ความเห็นผิด) และภัยคือทุจริตกรรมต่างๆ ซึ่งเป็นเหตุให้ไปทุคติภูมิ คืออบายภูมิ

* การได้ฟังพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทำให้มีความเข้าใจสถาพธรรมตามความเป็นจริง จึงเป็นปัจจัยให้มีหิริ โอตตัปปะ ในอกุศลธรรม เพิ่มขึ้นๆ

โดย อ.อรรณพ หอมจันทร์

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... คติธรรม

ขออนุโมทนาครับ