เรียนถาม

ดิฉันอยากทราบความหมายของโพธิญาณ ว่าแปลว่าอะไร หมายถึงอะไร

ขอบพระคุณอย่างสูง

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

โพธิ มีหลายความหมาย คือ ต้นไม้ที่ตรัสรู้ อริยมรรค นิพพาน และ พระสัพพัญญุตญาณ แต่ ถ้ากล่าวถึง โพธิญาณ การตรัสรู้ ญาณ หมายถึงปัญญา เพราะฉะนั้น โพธิญาณ มุ่งหมายถึง พระสัพพัญญุตญาณ อันเป็นปัญญาที่รู้ทุกสิ่งของพระพุทธเจ้า อันเกิดจาก อรหัตถมรรค ครับ

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย จริยาปิฎก เล่ม ๙ ภาค ๓ - หน้าที่ 34

บทว่า โพธิ ได้แก่ต้นไม้บ้าง อริยมรรคบ้าง นิพพานบ้าง สัพพัญญุตญาณบ้าง.

ต้นไม้ชื่อว่า โพธิ เพราะต้นไม้เป็นที่ตรัสรู้ ในอาคตสถานว่าตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าครั้งแรก ณ ควงต้นโพธิและว่า คยาประเทศในระหว่าง และต้นโพธิในระหว่าง.

อริยมรรค ชื่อว่า โพธิ เพราะอริยมรรคเป็นเหตุตรัสรู้อริยสัจ ๔ ในอาคตสถานว่า ญาณในมรรค ๔ ท่านเรียกว่า โพธิ.

นิพพานชื่อว่า โพธิ เพราะนิพพานเป็นนิมิต ในอาคตสถานว่าทรงบรรลุโพธิญาณอันเป็นอมตะและอสังขตะ.

พระสัพพัญญุตฌาณชื่อว่า โพธิ เพราะพระสัพพัญญุตญาณเป็นเหตุตรัสรู้ธรรมทั้งปวงโดยอาการทั้งปวง ในอาคตสถานว่าท่านผู้มีปัญญาว่าประเสริฐดุจแผ่นดิน ย่อมบรรลุโพธิญาณ.

ในที่นี้ประสงค์เอาพระสัพพัญญุตญาณ. หรือว่า สัพพัญญุตญาณอันเป็นอรหัตมรรคพึงทราบว่า โพธิ ในที่นี้.

ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตเพิ่มเติม ในความหมายของ โพธิญาณ ซึ่งหมายถึงปัญญาเป็นเครื่องตรัสรู้ ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับว่าจะตรัสรู้ในฐานะใด ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้เลิศผู้ประเสริฐที่สุดในโลก ก็เป็น สัมมาสัมโพธิญาณ ตรัสรู้เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า ก็เป็น ปัจเจกโพธิญาณ ตรัสรู้ในฐานะที่เป็นสาวก ก็เป็น สาวกโพธิญาณ กว่าจะถึงโพธิญาณ ในแต่ละระดับได้นั้นก็ล้วนแล้วแต่ได้สะสมบารมีคุณความดีต่างๆ จนกว่าจะถึงความสมบูรณ์พร้อมตามควรแก่โพธิญาณในระดับนั้นๆ และในบรรดาโพธิญาณทั้ง ๓ นั้น พระโพธิญาณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เลิศที่สุด ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ตอนนี้ได้เกิดเป็นมนุษย์ได้ฟังธรรมไม่ควรประมาท เพราะจากโลกนี้ไปแล้วก็ไม่รู้ว่าจะเกิดเป็นอะไร ค่ะ

ขออนุโมทนา

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ