คัมภีร์อรรถกถาให้รายละเอียดมากมายในความประพฤติของพระโพธิสัตว์ ขณะที่ท่านอบรมเจริญบารมีเพื่อที่จะบรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาน (เพื่อถึงความเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า) แต่ตอนนี้ก็ได้กล่าวถึงเฉพาะรายละเอียดบางประการเพื่อที่จะได้ตรวจสอบจิตใจของตนเองด้วยความละเอียดรอบคอบเพื่อที่จะอบรมเจริญกุศลธรรมต่อไป อรรถกถากล่าวเกี่ยวกับการให้ความไม่มีภัย ความอิสระจากความกลัว หรืออภัยทาน ([เล่มที่ 74] ขุททกนิกาย จริยาปิฎก หน้า 621)

"ส่วนอภัยทาน พึงทราบโดยความป้องกันจากภัย ที่ปรากฏแก่สัตว์ทั้งหลาย จากพระราชา โจร ไฟ น้ํา ศัตรู สัตว์ร้ายมีราชสีห์ เสือโคร่ง เป็นต้น (เป็นการให้การปกป้องคุ้มครอง เมื่อผู้อื่นต้องเผชิญกับโทษภัยอันตรายต่างๆ )

ส่วนธรรมทาน ได้แก่ การแสดงธรรมไม่วิปริต แก่ผู้มีจิตไม่เศร้าหมอง การชี้แจงประโยชน์อันสมควร นําผู้ยังไม่เข้าถึงศาสนาให้เข้าถึง ผู้เข้าถึงแล้วให้เจริญงอกงาม ด้วยทิฏฐธรรมิกประโยชน์ สัมปรายิกและปรมัตถประโยชน์ ในการแสดงธรรมนั้น พึงทราบนัยโดยสังเขป ดังนี้ก่อน คือ ทานกถา ศีลกถา สัคคกถา โทษและความเศร้าหมองของกาม และอานิสงส์ในการออกจากกาม"

คนอาจจะเข้าใจในทาน โทษของความติดข้องพอใจ และประโยชน์ของสละวัตถุสิ่งของ แต่เมื่อผู้นั้นไม่มีสติและไม่ได้ฟังธรรม ผู้นั้นก็จะต้องถูกกิเลสนั้นครอบงำได้แน่นอน

เมื่อได้ฟังธรรมบ่อยๆ แม้ว่าเราจะได้ฟังสิ่งที่เคยสิ่งที่เคยกล่าวมาแล้ว หรือฟังในสิ่งที่กล่าวเกี่ยวกับชีวิตประจำวัน ก็เป็นการเตือนเพื่อสะท้อน และให้เกิดการระลึกถึงสิ่งที่มีจริง และเพราะฉะนั้นก็เป็นปัจจัยปรุงแต่งให้เกิดการสะสมในกุศลธรรมยิ่งขึ้น ข้อความต่อไปในคัมภีร์อรรถกถา

"ส่วนโดยพิสดาร พึงทราบประดิษฐาน และการทําให้ผ่องแผ้วในธรรมนั้นๆ ตามสมควรด้วยสามารถการประกาศคุณของธรรมเหล่านั้น แก่ผู้มีจิตน้อมไปแล้วในสาวกโพธิญาณ คือการเข้าถึงสรณะ การสํารวมศีล ความคุ้มครองทวารอินทรีย์ทั้งหลาย ความรู้จักประมาณในการบริโภค การประกอบความเพียรเนืองๆ

(กล่าวโดยละเอียดคือ เป็นผู้ที่ให้คำกล่าวที่เป็นไปเพื่อความมั่นคงตั้งมั่นและการชำระจิตให้บริสุทธิ์ แก่ผู้ที่มีจิตน้อมไปแล้วในสาวกโพธิญาน หมายถึง ผู้ที่อบรมเจริญบารมีเพื่อบรรลุถึงความเป็นสาวก โดยการประกาศคุณของสัจจะ ตามหัวข้อต่อไปนี้ตามสมควร คือ คือการเข้าถึงสรณะ....การประกอบความเพียรโดยความเป็นผู้ตื่นอยู่เสมอ) "

คนนั้นควรรู้ระดับของความเข้าใจของตนเอง ตามที่ข้อความแสดงว่า พระพุทธเจ้าให้คำสอนโดยละเอียด แก่ผู้ที่มีจิตน้อมไปแล้วในสาวกโพธิญาน ท่านให้คำสอนเพื่อความมั่นคงตั้งมั่น (ในกุศลธรรมที่สูงขึ้น) และการชำระจิตให้บริสุทธิ์ (อย่างต่อเนื่องเพื่อมุ่งประโยชน์แก่ผู้ฟัง) โดยการประกาศคุณของสัจจะตามสมควรแก่ผู้ฟัง

ผู้ที่ต้องการที่จะอบรมเจริญสติปัฎฐาน เพื่อที่จะอบรมเจริญความเข้าใจถูกในลักษณะธรรมที่กำลังปรากฏ และอบรมเจริญบารมีในชีวิตประจำวัน ก็เป็นผู้ที่มีจิตน้อมไปแล้วในสาวกโพธิญาน และนั่นหมายถึงเป็นผู้ที่มีพระรัตนตรัยเป็นสรณะ เป็นผู้ที่การสํารวมศึกษาสังเกตในศีล คุ้มครองทวารอินทรีย์ทั้งหลาย รู้จักประมาณในการบริโภค และเป็นผู้ประกอบความเพียรโดยความเป็นผู้ตื่นอยู่เสมอ

ข้อความนี้แปลจาก...The Perfection of Generosity - Giving of the Dhamma

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ