ควรที่จะอบรมเจริญทานบารมีพร้อมกับความจริงใจในกุศลธรรม ด้วยสัจจบารมี และโดยบริบทนี้ควรที่จะพิจารณาศึกษาในทานบารมีของพระโพธิสัตว์

จาก ปรมัตถทีปนี คัมภีร์อรรถกถาของ จริยปิฎก [เล่มที่ 74] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย จริยาปิฎก เล่ม ๙ ภาค ๓ หน้าที่ 618 อธิบายเกี่ยวกับ ทานบารมี 3 ประเภท โดยเป็นวัตถุควรให้ คือ การให้วัตถุเป็นทาน (อามิสทาน) การให้ความปลอดภัย (อภัยทาน) และการให้ธรรม คือ ความเข้าใจ (ธรรมทาน)
เราได้อ่านเกี่ยวกับการให้วัตถุภายนอก [1] ดังนี้

"พระมหาบุรุษ เมื่อจะให้วัตถุภายนอกรู้ด้วยตนเองว่า จะให้วัตถุแก่ผู้มีความต้องการ. แม้เขาไม่ขอก็ให้ ไม่ต้องพูดถึงขอละ"

ผู้ที่พร้อมที่จะให้บางสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่บุคคลอื่น เมื่อเขาเห็นว่าผู้นั้นต้องการ ก็มีความเข้าใจที่ละเอียดในคุณของกุศลธรรม ทันทีที่เขาเห็นบุคคลอื่นที่ต้องการวัตถุสิ่งของจิตที่ประกอบด้วยความเมตตากรุณาก็เกิดขึ้น และเขาก็ให้โดยทันที เขาจะไม่คอยให้ถาม ข้อความต่อไปในอรรถกถา

"มีของให้ จึงให้"

เป็นผู้ไม่สร้างปัญหาให้กับตน หรือไม่รู้สึกวุ่นวายเมื่อปรารถนาที่จะให้แต่ไม่มีอะไรที่จะให้ พระโพธิสัตว์ให้เฉพาะเมื่อตนมีของที่จะให้ ข้อความต่อไป

"ให้สิ่งที่ (ผู้รับ) ปรารถนา เมื่อมีไทยธรรม ย่อมไม่ให้สิ่งที่ (ผู้รับ) ไม่ปรารถนา"

เมื่อผู้อื่นต้องการวัตถุสิ่งของ พระโพธิสัตว์ให้ไปในสิ่งที่ต้องการ ข้อความต่อไป

"เมื่อมีไทยธรรม ย่อมไม่ให้สิ่งที่ไม่ปรารถนา อาศัยอุปการะตอบย่อมให้ (หมายถึง แม้ว่ามีวัตถุสิ่งของอยู่ ก็จะไม่ให้เพื่อหวังผลตอบแทน) เมื่อไม่มีไทยธรรม ย่อมแบ่งสิ่งที่ปรารถนาให้สมควรแก่การแจกจ่าย (หมายถึง เมื่อมีวัตถุสิ่งของไม่พอสำหรับทั้งหมด ก็แบ่งให้เท่าๆ กันเท่าที่จะสามารถแจกจ่ายได้) อนึ่ง ไม่ให้ศัสตรายาพิษ และของเมา เป็นต้น อันจะนํามาซึ่งความเบียดเบียนผู้อื่น แม้ของเล่นอันประกอบด้วยความพินาศ และนํามาซึ่งความประมาท ก็ไม่ให้ อนึ่งไม่ให้ของไม่เป็นที่สบาย มีน้ำดื่มและของบริโภค (ที่ไม่เหมาะสม) หรือของที่เว้นจากการกําหนด (วัตถุเกินปริมาณ) แก่ผู้ขอที่เป็นไข้ (แม้ว่าผู้ขอนั้นจะขอ) " แต่ให้ของเป็นที่สบายเท่านั้นอันสมควรแก่ประมาณ

ข้อความนี้แปลจาก...The Perfection of Generosity - Giving of external objects I

------------------------------

[1] วัตถุภายนอก หมายถึง วัตถุที่ไม่เกี่ยวข้องกับร่างกายภายในตน กล่าวแสดงใน จริยาปิฎก หน้าที่ 618 แสดงตัวอย่างว่า วัตถุภายนอกมี ๑๐ อย่าง คือ ข้าว ๑ น้้ำ ๑ ผ้า ๑ ยาน ๑ ดอกไม้ ๑ ของหอม ๑ เครื่องลูบไล้ ๑ ที่นอน ๑ ที่อาศัย ๑ ประทีป ๑ เป็นต้น

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ