ลักษณะของทุกข์ - พ้นจากทุกข์ได้อย่างไร ตอนที่ 1-11 [สนทนาธรรมกับชาวต่างชาติ]
โดย wittawat  30 เม.ย. 2562
หัวข้อหมายเลข 30812

ถาม: คฤหัสถ์ที่ต้องการพ้นทุกข์ควรทำอย่างไร เขาอาจเห็นว่ามีทุกข์มาก ว่าเป็นสิ่งที่แย่ และเกิดขึ้นตลอดเวลา เพราะคนเกิดและเขาก็ต้องเกิดอีกครั้งแล้วครั้งเล่า มีวิธีลัดให้พ้นจากทุกข์ไหม

อ.สุจินต์: เมื่อใครก็ตามที่บอกว่ามีทุกข์มาก ว่าเป็นสิ่งที่แย่ ก็คือมีความเห็นผิดแน่ที่ยึดมั่นว่าเป็นเรา มีเรา (ที่ทุกข์) ถ้าเพียงไม่มีความเห็นผิดว่าเป็นเรา ทุกข์จะน้อยลงไหม พระพุทธเจ้าทรงแสดงทุกข์ต่างๆ ทั้งหมด ว่าสามารถที่จะลดลงได้ เมื่อกิเลสดับไปตามลำดับขั้น

ตราบเท่าที่กิเลสยังไม่ได้ดับไป ก็ยังมีการเกิดใหม่นับประมาณไม่ได้ ตราบใดที่ยังมีการเกิด ก็ยังมีทุกข์ พระโสดาบันผู้ซึ่งบรรลุมรรคผลที่หนึ่ง ได้ถอนกิเลสในระดับนั้น (มีความเห็นผิด ความสงสัย เป็นต้น) ซึ่งจะเกิดใหม่อีกไม่เกิน 7 ชาติ

เราได้อ่านใน สังยุตตนิกาย นิทานวรรค เล่มที่ 2 หน้าที่ 393 นขสิขาสูตร
ว่าด้วยเปรียบทุกข์ที่เหลือเท่าฝุ่นติดปลายเล็บ

"ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้ :-

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี กรุงสาวัตถี. ครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเอาปลายพระนขาช้อนฝุ่นขึ้นเล็กน้อย แล้วตรัสกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสําคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ฝุ่นประมาณน้อยนี้ที่เราเอาปลายเล็บช้อนขึ้น กับแผ่นดินใหญ่นี้ อย่างไหนจะมากกว่ากันหนอ

ภิกษุทั้งหลายกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ แผ่นดินใหญ่นี้แหละมากกว่า ฝุ่นประมาณเล็กน้อยที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเอาปลายพระนขาช้อนขึ้นมีประมาณน้อย เมื่อเทียบกับแผ่นดินใหญ่แล้ว ฝุ่นที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเอาปลายพระนขาช้อนขึ้นมีประมาณน้อย ย่อมไม่ถึงเสี้ยวที่ ๑๐๐ ไม่ถึงเสี้ยวที่ ๑,๐๐๐ ไม่ถึงเสี้ยวที่ ๑๐๐,๐๐๐

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกัน ความทุกข์ที่หมดไป สิ้นไปนี้แหละ ของบุคคลผู้เป็นพระอริยสาวก สมบูรณ์ด้วยทิฏฐิ ตรัสรู้แล้ว มีมากกว่า ส่วนที่เหลือมีประมาณน้อย ความทุกข์เป็นสภาพยิ่งใน ๗ อัตภาพ เมื่อเทียบเข้ากับกองทุกข์ที่หมดสิ้นไปอันมีในก่อน ไม่เข้าถึงเสี้ยวที่ ๑๐๐ เสี้ยวที่ ๑,๐๐๐ เสี้ยวที่ ๑๐๐,๐๐๐ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย การตรัสรู้ธรรมให้สําเร็จประโยชน์ใหญ่อย่างนี้แล การได้ธรรมจักษุให้สําเร็จประโยชน์ใหญ่อย่างนี้."

เพราะการเกิดใหม่ของปุถุชนผู้ยังไม่รู้แจ้งอริยสัจธรรม นับประมาณไม่ได้ ทุกข์ที่เกิดจากการเกิดต้องนับประมาณไม่ได้ด้วยเช่นกัน ตามที่กล่าวมาในคำถาม

ข้อความนี้ถูกแปลจาก...The Characteristic of Dukkha - How to be free from dukkha?

คลิกเพื่ออ่านตอนอื่นๆ ...

ตอนที่ 1 - พ้นจากทุกข์ได้อย่างไร

ตอนที่ 2 - การอบรมเจริญวิปัสสนาเริ่มต้นได้อย่างไร

ตอนที่ 3 - นั่งทำสมาธิด้วยโยนิโสมนสิการได้อย่างไร

ตอนที่ 4 - ความต่างกันของรูป

ตอนที่ 5 - ความหมายของการศึกษาลักษณะ

ตอนที่ 6 - ปัญญาเจริญขึ้นได้ตามลำดับขั้น

ตอนที่ 7 - การยึดถือในขันธ์ 5 เป็นทุกข์

ตอนที่ 8 - เราติดกับความคิดที่เป็นตัวตน

ตอนที่ 9 - ความหมายของอิริยาบถปิดบังทุกข์

ตอนที่ 10 - ไปสู่ป่า และ สำนักปฏิบัติ

ตอนที่ 11 - ความเข้าใจเจริญขึ้นตามปรกติ