อยากเรียนถามว่าสัมมาทิฏฐิเกิดก่อนสัมมาสติใช่หรือเปล่าครับ ทั้งในระดับโลกียธรรม และโลกุตตรธรรม (ในสติปัฎฐาน 4)

ขอบพระคุณอย่างยิ่ง

เห็นชอบ (สัมมาทิฏฐิ) ระลึกชอบ (สัมมาสติ) สภาพธรรมทั้งสองประเภทนี้เกิดขึ้นกระทำกิจพร้อมกัน คือ เกิดร่วมในขณะจิตเดียวกันทั้งโลกียะและโลกุตระ แต่บางขณะ ที่ไม่ใช่สติปัฏฐาน อาจมีเพียงสติเกิดขึ้น แต่สัมมาทิฏฐิไม่เกิดร่วมก็ได้ ถ้าขณะที่เป็น สติปัฏฐาน ธรรมะทั้งสอง และรวมถึง สัมมาสังกัปปะ สัมมาวายามะ สัมมาสมาธิ เกิด ในขณะเดียวกัน

อยากเรียนถามว่าสัมมาทิฏฐิเกิดก่อนสัมมาสติใช่หรือเปล่าครับ ทั้งในระดับโลกียธรรมและโลกุตตรธรรม? สัมมาสติ องค์ธรรมคือ สติเจตสิก สัมมาทิฏฐิ องค์ธรรมคือ อโมหเจตสิก (ปัญญา)

สติ เกิดกับกุศลทุกระดับ ถ้ากุศลเกิด ต้องมีสติเกิดร่วมด้วย ปัญญา กุศลบางอย่างเกิดขึ้น ไม่จำเป็นต้องมีปัญญาเกิดร่วมด้วย สัมมาทิฏฐิ และ สัมมาสติ จะใช้กับกุศลระดับภาวนา คือ สมถภาวนาและวิปัสสนาภาวนา ขั้นทานและศีลไม่ได้ใช้ครับ ดังนั้น ถ้าในระดับภาวนาแล้ว (สมถและวิปัสสนา) จะต้องมีปัญญาเสมอ (สัมมาทิฏฐิ) และสัมมาสติด้วยซึ่งเกิดพร้อมกันครับ ทั้งโลกีย (สติ ปัฏฐาน) และโลกุตตร (มรรค) ดังนั้น จะเคยได้ยินคำว่า สติสัมปชัญญะ คู่กันเสมอ คำนี้ ก็หมายถึง สัมมาสติและสัมมาทิฏฐิ (สัมปชัญญะ) นั่นเอง แต่ใช้กับกุศลระดับภาวนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

ขณะที่สติปัฏฐานเกิดมีมรรค 5 องค์ อย่างน้อย สัมมาทิฏฐิ กับ สัมมาสติ เกิดพร้อมกัน

โลกียธรรมและโลกุตรธรรมแบ่งแยกกันอย่างไร

โลกุตรธรรม ได้แก่ ธรรม ๙ ประการ ได้แก่ มรรคจิต ๔ ผลจิต ๔ พระนิพพาน ๑ ธรรมที่เหลือ โลกียจิต ๘๑ เจตสิก ๕๒ รูป ๒๘ เป็นโลกียธรรม สัมมาสติที่เกิดร่วมในขณะมรรคจิตและผลจิตเป็นสติขั้นโลกุตรธรรม

ขออนุโมทนาครับ