ประโยชน์จริงๆ ของการฟัง ก็จะต้องทำให้ผู้ฟังคลายความสงสัยได้หมดความสงสัยได้ด้วยการที่มีปัญญา เกิดปัญญาความเข้าใจที่ชัดเจนถูกต้อง แต่โดยมากผู้ฟังก็เป็นผู้ที่คิดว่ายังเป็นผู้ที่ศึกษาอยู่ ยังมีปัญญาน้อยอยู่ ฉะนั้นก็ไม่อาจจะตัดสินได้ว่าความเข้าใจนั้นถูกต้องแล้วหรือยัง สอบทานได้เลยกับพระธรรมวินัย นอกจากจะสอบทานกับพระธรรมวินัยแล้ว ก็ยังสอบทานกับสภาพความจริงที่ปรากฏได้ ไม่ใช่ว่าพระธรรมวินัยกล่าวถึงสิ่งที่ไม่มีจริง

พระธรรมวินัยกล่าวถึงทุกสิ่งที่มีจริง ฉะนั้น สิ่งใดเป็นความจริงสิ่งนั้นมีปรากฏในพระธรรมวินัย และสิ่งใดที่สอบทานกับพระธรรมวินัยแล้ว แล้วมาพิจารณาดูก็จะพบสภาพความเป็นจริงของสิ่งนั้นๆ ได้ เป็นต้นว่า เรื่องของการคิดนึก เรื่องของนิวรณ์มีจริงหรือไม่จริง ถ้าจะบอกว่ามีจริงเพราะมีกล่าวไว้ในพระธรรมวินัย ไม่พอใช่ไหม แต่ว่ามีจริงเพราะว่า กามฉันทนิวรณ์ มีการตรึกถึงนามและรูปด้วยความยินดีพอใจมี การตรึกถึงเรื่องราวต่างๆ ด้วยความพยาบาท หรือด้วยโทสะเป็นพยาปาทนิวรณ์มี เป็นของจริงเพราะมี ไม่ใช่ไม่มี ฉะนั้น ก็ไม่ใช่เรื่องที่ยากนัก ถ้าจะฟังแล้วพิจารณา แล้วสอบทานกับพระธรรมวินัยพร้อมกับพิจารณาถึงสภาพของธรรมที่ปรากฏตามความเป็นจริง ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 17

เปิดฟัง ... ประโยชน์ของการฟัง ทำให้ผู้ฟังคลายความสงสัย

แต่ละคำองค์พระศาสดา จักศึกษาจนเข้าใจ หนักแน่นไม่หวั่นไหว ด้วยเข้าใจในอนัตตา กราบอาจารย์สุจินต์ให้ เมตตาได้ทุกเวลา อีกเปี่ยมความกรุณา น้อมศรัทธาอาจารย์เทอญ

กราบขอบพระคุณและขออนุโมทนาค่ะ