ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ท่านถือว่า​ทุกอย่างเป็นของท่าน ในขณะที่วิถีจิตเกิดเท่านั้น เมื่อใดที่วิถีจิตไม่เกิด ไม่เห็น ไม่ได้ยิน ไม่ได้กลิ่น ไม่ลิ้มรส ไม่รู้สิ่งกระทบสัมผัส ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ เช่น ในขณะที่นอนหลับสนิท แม้ว่า​ยังไม่สิ้นชีวิต แต่ขณะหลับสนิทนั้นก็ไม่มีเยื่อใยไม่มีความอาลัยอาวรณ์ ไม่มีความผูกพันในสิ่งใดๆ ทั้งสิ้น ไม่มีความยึดถือแม้แต่ในขันธ์ซึ่งเคยยึดถือว่า​เป็นเรา เป็นตัวตน เพราะขณะนั้นวิถีจิตไม่เกิดขึ้น จึงไม่รู้อา​รมณ์ใดๆ ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจเลย ขณะ​ที่​ยัง​ไม่​สิ้น​ชีวิต​เพียง​แต่​หลับ​สนิท​ ก็​ยัง​ขาด​เยื่อ​ใยความ​สัมพันธ์ ความ​เกี่ยวข้อง​กับ​รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ และ​เรื่อง​ราว​ต่างๆ ได้ แล้ว​ทำไม​จะ​ไม่​อบรม​เจริญ​ปัญญา​เพื่อ​ตัด​เยื่อ​ใยและ​การ​ยึด​มั่น​ใน​สิ่ง​ต่างๆ ที่​ปรากฏ​ทาง​ตา ทาง​หู ทาง​จมูก ทาง​ลิ้น ทาง​กาย ทาง​ใจ ซึ่ง​จะ​ทำให้​อกุศล​น้อย​ลง เมื่อ​รู้​ว่า​สภาพ​ธรรม​ทุก​อย่าง​ปรากฏ​เพียง​ชั่ว​ขณะ​ที่​วิถี​จิตเกิด​ขึ้น​เท่านั้น​เอง และเมื่อจิตใดเกิดขึ้นแล้วดับไป จิตนั้นก็ดับไปจริงๆ รูปใดเกิดแล้วดับไป รูปนั้นก็ดับไปจริงๆ รูปที่ปรากฏทางตา​เมื่อครู่นี้ดับหมดจริงๆ วิถีจิตแต่ละขณะทางตา​เมื่อครู่นี้ดับหมดจริงๆ เสียงที่ปรากฏทางหูก็ดับหมดจริงๆ ได้ยินก็ดับหมดจริง จิตทุกขณะและรูปทุกรูปเกิดขึ้นแล้วก็ดับไปจริงๆ แต่ตราบใดที่ยังไม่ประจักษ์การเกิดดับของนามธรรมและรูปธรรมจริงๆ ก็ยังไม่เข้า​ถึงอรรถ คือ ความหมายของคำว่า “ดับ” เพราะยังไม่ประจักษ์การดับ เช่นเวลา​นี้ ถ้า​จะกล่าวว่า​จักขุวิญญาณดับ สัมปฏิจฉันนจิตดับ สันตีรณจิตดับ ชวนจิตดับ ตทา​ลัมพนจิตดับ แต่ก็ยังไม่ประจักษ์การดับไปของสภาพธรรมใดๆ เลย ฉะนั้น จึงต้องอบรมเจริญปัญญา​จนกระทั่งสามารถประจักษ์การเกิดขึ้นและดับไปของนามธรรมและรูปธรรมจริงๆ แต่ถึงแม้ว่า​ปัญญา​ขั้นนั้นยังไม่เกิด การฟังพระธรรมและการพิจารณา​ให้เกิดความเข้าใจที่ถูกต้องละเอียดยิ่งขึ้น ก็จะเป็นประโยชน์เกื้อกูล เป็นปัจจัยโดยเป็นสังขารขันธ์ ปรุงแต่งให้สติปัฏฐานเกิดขึ้น ระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังเกิดดับ และปัญญา​น้อม คือ ค่อยๆ ศึกษา​พิจารณา​จนเพิ่มความรู้ลักษณะของสภาพธรรมทั้งหลายที่ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนขึ้นทีละเล็กละน้อย

โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ จัดพิมพ์เผยแพร่ โดย คณะกรรมการ ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนม์พรรษา ครบ ๗๕ พรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช วันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๕

ขอเชิญอ่านหรือดาวน์โหลดหนังสือ ...

ปรมัตถธรรมสังเขป

ขอเชิญอ่านตอนต่อไป ...

ความจริงแห่งชีวิต

ขออนุโมทนาขออุทิศกุศล แด่ คุณพ่อ และ คุณแม่

สาธุ

ขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ