หลายวันก่อนได้อ่านหนังสือพิมพ์ กล่าวถึงหนังสือเชิงธรรมมะเล่มหนึ่ง มีข้อความทำนองว่า ทุกข์ที่เราประสพอยู่ในขณะใดๆ นั้นเป็นผลลัพธ์มาจากกรรมชั่วขณะทำนอง

ว่า เกมกรรม คำถามคือ จากข้อความทำนองข้างต้น เราจะกล่าวว่า ทุกข์มีกรรมเป็น

เหตุ ได้หรือไม่

กล่าวได้เช่นกัน เพราะตราบใดที่ยังไม่สิ้นกรรมก็ยังมีทุกข์ ทุกขเวทนาและสิ่งที่ไม่น่ายินดีทั้งหลายเกิดเพราะอกุศลกรรม

[เล่มที่ 36] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก - ฉักกนิบาต เล่ม ๓ หน้า 138 - 139

เชิญคลิกอ่านได้ที่......

ว่าด้วยฐานะที่ควรพิจารณาเนืองๆ ๕ ประการ [ฐานสูตร]

ทุกข์เป็นสิ่งที่มีจริง ความทุกข์มี 2 อย่าง คือ ทุกข์ทางกาย และ ทุกข์ทางใจ ปุถุชน เมื่อได้รับทุกข์ทางกาย ทุกข์ทางใจก็เกิดขึ้นตามมา พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าก็มี ทุกข์กาย พระองค์ทรงพระประชวร ซึ่งเป็นผลของอกุศลในอดีตชาติ แต่พระองค์ ไม่มีทุกข์ใจแม้แต่น้อย เช่นเดียวกับพระอรหันต์ทั้งหลายท่านไม่มีทุกข์ใจเลย ทุกข์ กายไม่เกิดอีกเมื่อดับขันธปรินิพพานแล้ว เพราะนิพพานเป็นขันธวิมุตติ ทุกข์ทาง กายต้องเป็นผลของอกุศลกรรม คือ อกุศลวิบาก ส่วนทุกข์ใจนั้นไม่ใช่วิบาก

คำว่าทุกข์มีหลายความหมาย เช่น ทุกขทุกข วิปรินามทุกข์ สังขารทุกข์ ทุกขลักษณะ ทุกขอริยสัจจ์ เป็นต้น ทั้งหมดเป็นสิ่งที่มีจริง

ทุกข์กาย เป็นอกุศลวิบาก เพราะเราทำกรรมไม่ดีไว้จึงได้รับทุกข์ทางกาย

ทุกข์ใจ ทุกข์ใจไม่ใช่วิบาก (ผลของกรรม) เป็นโทสจิต พระอริยเจ้าแม้จะได้รับทุกฃ์ทางกาย แต่ไม่ทุกข์ใจตาม