ถ้าถามถึงวิธีที่จะทำ ไม่ใช่พระพุทธศาสนา แต่ถ้าเป็นการให้เกิดปัญญาเข้าใจถูกต้องขึ้น นั่นเป็นพระพุทธศาสนา ก็แล้วแต่ว่าต้องการแบบไหน ถ้าต้องการปรัชญา จิตวิทยา ก็เป็นวิธีการอื่นทั้งหมด ซึ่งไม่ใช่พระพุทธศาสนา พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมที่ทำให้ผู้ฟังเกิดปัญญา ความเข้าใจถูกของตนเองตามลำดับขั้น

รับฟัง ...

ไม่ใช่พระพุทธศาสนา

ถ. ... ( ได้ยินไม่ชัด )

สุ. พระผู้มีพระภาคทรงรู้แจ้งว่า ไม่มีใครสามารถไปดับโลภะ โทสะ โมหะ ของอุบาสกอุบาสิกาหรือบรรพชิตที่มาเฝ้าและกราบทูลถามปัญหาได้เลย ทรงแสดงธรรม ๔๕ พรรษาเรื่องของสภาพธรรมที่มีจริง ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน ตราบใดที่ยังยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นเราหรือเป็นตัวตนที่จะพ้นทุกข์เป็นไปไม่ได้เลย แต่ถ้ารู้ตามความจริงว่า สภาพธรรมแต่ละอย่างไม่เที่ยง เกิดมาแล้วไม่มีสักขณะ จิตเดียวที่เที่ยง ถ้ารู้ความจริงและประจักษ์อย่างนี้จริงๆ ไม่มีการยึดมั่นว่าเป็นเรา ความทุกข์ก็จะลดน้อยลง

ถ. ... ( ได้ยินไม่ชัด )

สุ. หมายความว่าปัญญาของตนเองต้องเกิด และปัญญาจะเกิดจากไหน ปัญญาก็ต้องเกิดจากการฟังพระธรรม และพระธรรมอย่างอื่นไม่สามารถบรรเทา ความทุกข์ได้ นอกจากจะรู้จริงๆ ว่า ไม่ใช่เรา ไม่มีเราเลย

ถ้าโกรธใครสักคน โกรธอะไร โกรธชื่อคนนั้น หรือโกรธนามสกุลคนนั้น หรือโกรธเรื่องคนนั้น หรือเขาไม่ดี โกรธโลภะของเขา โกรธโทสะของเขา โกรธริษยาของเขา หรือโกรธความตระหนี่มัจฉริยะของเขา

แสดงให้เห็นว่า แท้ที่จริงแล้วเป็นสภาพธรรม ซึ่งเราไม่พึงไปโกรธเกลียดหรือ ไปเดือดร้อนเลย เพราะว่าสภาพธรรมนั้นเกิดและก็ดับ อกุศลธรรมไม่มีใครอยากจะมี แต่ถ้าปัญญาไม่เกิด อกุศลธรรมนั้นๆ ก็ยังคงเกิดอยู่เรื่อยๆ ทางเดียวที่จะละคลายอกุศลธรรมได้ก็ต้องเป็นปัญญาที่เจริญขึ้น ถ้าไม่มีปัญญา อย่าถามถึงวิธีอื่นเลย เพราะถ้าถามถึงวิธีอื่น นักปรัชญาก็จะตอบตามแบบของนักปรัชญา นักจิตวิทยา ก็จะตอบตามแบบของนักจิตวิทยา มีหนังสือมากมายที่เขียนเรื่องวิธีชนะใจตนเอง วิธีชนะใจเพื่อน วิธีที่จะได้รับความสำเร็จในชีวิต แต่ก็เป็นเรื่องของวิธีการซึ่งไม่ใช่ปัญญาจริงๆ ไม่ใช่ปัญญาของพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ทรงประจักษ์แจ้งลักษณะของสภาพธรรมและทรงแสดงธรรมที่ทำให้ผู้ฟังเกิดปัญญา ความเข้าใจถูกของตนเองตามลำดับขั้น

เพราะฉะนั้น ถ้าถามถึงวิธีที่จะทำ ไม่ใช่พระพุทธศาสนา แต่ถ้าเป็นการ ให้เกิดปัญญาเข้าใจถูกต้องขึ้น นั่นเป็นพระพุทธศาสนา ก็แล้วแต่ว่าต้องการแบบไหน ถ้าต้องการปรัชญา จิตวิทยา ก็เป็นวิธีการอื่นทั้งหมด ซึ่งไม่ใช่พระพุทธศาสนา [ตอนที่ 1843]

สภาพธรรมเกิดแล้วก็ดับ อกุศลธรรมไม่มีใครอยากจะมี แต่ถ้าปัญญาไม่เกิด อกุศลธรรมนั้นๆ ก็ยังคงเกิดอยู่เรื่อยๆ ทางเดียวที่จะละคลายอกุศลธรรมได้ก็ต้องเป็นปัญญาที่เจริญขึ้น

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในกุศลจิตครับ

ธรรมมีมานัสพร้อม รับฟัง อันเกิดกุศลดัง ธาตุรู้ จิตเจตสิกเป็นพลัง เสริมส่ง หนุนแฮ กราบอาจารย์สุจินต์ผู้ เปี่ยมด้วยเมตตา