เมตตา
โดย nong  21 พ.ค. 2548
หัวข้อหมายเลข 80

องค์ธรรมของเมตตาเป็นอย่างไร?



ความคิดเห็น 1    โดย study  วันที่ 21 พ.ค. 2548

ได้แก่ อโทสเจตสิก


ความคิดเห็น 2    โดย บ้านธัมมะ  วันที่ 21 พ.ค. 2548

อโทสะเป็นโสภณเจตสิก ซึ่งมี ๒๕ ดวง อโทสเจตสิกเป็นเจตสิกที่ไม่ขัดเคืองไม่หยาบกระด้างดุร้าย มีลักษณะอาการเป็นมิตรไมตรี (และเพราะแผ่ประโยชน์ เกื้อกูลแก่สัตว์ทั้งหลายจึงชื่อว่า เมตตา)


ความคิดเห็น 3    โดย บ้านธัมมะ  วันที่ 21 พ.ค. 2548

โสภณเจตสิกมี ๒๕ ดวง เป็นเจตสิกที่ดีงาม เมื่อเกิดร่วมกับจิตใดจิตนั้นก็เป็นจิตที่ดีงาม เป็นโสภณจิต โสภณเจตสิกต่างกับอกุศลเจตสิก เพราะอกุศลเจตสิกเกิดร่วมกับอกุศลจิต ๑๒ ดวงเท่านั้น แต่โสภณเจตสิกเกิดร่วมกับกุศลจิตก็ได้ เกิดร่วมกับกุศลวิบากจิตก็ได้ เกิดร่วมกับโสภณกิริยาจิตก็ได้

ฉะนั้น โสภณเจตสิกจึงเกิดร่วมกับกามาวจรกุศล (มหากุศล) รูปาวจรกุศลอรูปาวจรกุศล โลกุตตรกุศล กามาวจรสเหตุกวิบาก (มหาวิบาก) รูปาวจรวิบาก อรูปาวจรวิบาก โลกุตตรวิบาก กามาวจรสเหตุกกิริยา (มหากิริยา) รูปาวจรกิริยา อรูปาวจรกิริยา โสภณเจตสิกเกิดร่วมกับโสภณจิตตามควรแก่ประเภทของโสภณเจตสิกดังนี้ คือ

โสภณสาธารณเจตสิก ๑๙ ดวง เกิดกับโสภณจิตทุกดวง

วิรตีเจตสิก ๓ ดวง เกิดกับจิต ๑๖ ดวง คือ มหากุศล ๘ ดวง และโลกุตตรจิต ๘ (หรือ ๔๐) ดวง

อัปปมัญญาเจตสิก ๒ ดวง เกิดกับเจตสิก ๒๘ ดวง คือ มหากุศลจิต๘ ดวง มหากิริยาจิต ๘ ดวง และ รูปาวจรกุศล ๔ ดวง (เว้นปัญจมฌาน) รูปาวจรวิบาก๔ ดวง รูปาวจรกิริยา ๔ ดวง

ปัญญาเจตสิก ๑ ดวง เกิดกับจิต ๔๗ ดวง คือ กามาวจรญาณสัมปยุตต์ ๑๒ ดวง มหัคคตจิต ๒๗ ดวง (รูปาวจรจิต ๑๕ + อรูปาวจรจิต ๑๒) และ โลกุตตรจิต ๘ ดวง


ความคิดเห็น 4    โดย บ้านธัมมะ  วันที่ 21 พ.ค. 2548

โสภณสาธารณเจตสิก ๑๙ ดวง (จากโสภณเจตสิกทั้งหมด ๒๕ ดวง) เกิดกับโสภณจิตทุกดวง อโทสเจตสิก เป็นหนึ่งในโสภณสาธารณเจตสิก ๑๙ ดวง ดังนั้น โสภณจิตทุกดวงย่อมมี อโทสเจตสิก (เมตตา) เกิดร่วมด้วยเสมอ


ความคิดเห็น 5    โดย แล้วเจอกัน  วันที่ 12 พ.ค. 2550

เมตตา องค์ธรรม คือ อโทสเจตสิก มีสัตว์บุคคลเป็นอารมณ์

ขันติ องค์ธรรม คือ อโทสเจตสิก ไม่มีสัตว์บุคคลเป็นอารมณ์ได้
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย


ความคิดเห็น 6    โดย peem  วันที่ 26 ก.ค. 2562

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ


ความคิดเห็น 7    โดย chatchai.k  วันที่ 15 ธ.ค. 2563

ขออนุโมทนาครับ


ความคิดเห็น 8    โดย apichet  วันที่ 27 ก.ค. 2566

อนุโมทนาสาธุครับ