เรื่องของสังขารและอีกหลายคำถามครับ
โดย chaiyut  26 ต.ค. 2553
หัวข้อหมายเลข 17435

กราบเรียนถามขอความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับข้อสงสัยในธรรมดังต่อไปนี้ครับ

1. คำว่า "สังขาร" ในอาการ ๕ ของอกุศลกรรมบถ มีความหมายว่าอย่างไรครับ

[เล่มที่ 75] พระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 296

คำว่า โดยอารมณ์ ได้แก่ ปาณาติบาต มีสังขารเป็นอารมณ์ เพราะมีชีวิตินทรีย์เป็นอารมณ์. อทินนาทาน มีสัตว์เป็นอารมณ์ หรือมีสังขารเป็นอารมณ์. มิจฉาจาร มีสังขารเป็นอารมณ์ ด้วยอำนาจโผฏฐัพพะ อาจารย์บางพวกกล่าวว่า มิจฉาจารมีสัตว์เป็นอารมณ์ ดังนี้บ้าง มุสาวาท มีสัตว์เป็นอารมณ์ หรือมีสังขารเป็นอารมณ์ ปิสุณาวาจา มีอารมณ์เหมือนมุสาวาท ผรุสวาจา มีสัตว์เป็นอารมณ์เท่านั้น สัมผัปปลาปะ มีสัตว์เป็นอารมณ์ หรือมีสังขารเป็นอารมณ์ ด้วยสามารถธรรมคือ ทิฏฐะ สุตะ มุตะวิญญาตะ อภิชฌา ก็เหมือนกัน พยาบาท มีสัตว์เป็นอารมณ์เท่านั้น มิจฉาทิฏฐิ มีสังขารเป็นอารมณ์ ด้วยอำนาจแห่งธรรมอันเป็นไปในภูมิ ๓

2. ผมจะสามารถค้นคว้าข้อความอธิบายโดยละเอียดเกี่ยวกับวัญจกธรรม ๓๘ ได้จากไหนครับ

3. ปฏิกูลสัญญา หมายถึงอะไรครับ ความเป็นปฏิกูล เป็นของรูปธรรมที่ปรากฏให้รู้ได้ เท่านั้น หรือว่าจะเป็นนามธรรมด้วยก็ได้หรือไม่ครับ

4. ขอความกรุณาช่วยเกื้อกูลอธิบายธรรมดังนี้ให้เกิดความเข้าใจด้วยครับ

การดูหมิ่นตน การไม่ดูหมิ่นตน การมีโลกเป็นใหญ่ (...จากวัญจกธรรม ๓๘)