เจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย

กัมมปัจจัยอีกประเภทหนึ่ง คือ  “นานักขณิกกัมมปัจจัย” ได้แก่ เจตนาเจตสิกซึ่งเป็นกัมมปัจจัยทำให้ปัจจยุปบัน  คือ ผลของกัมมปัจจัยนั้นเกิดขึ้นต่างขณะกัน  คือไม่ใช่เกิดพร้อมกับเจตนาเจตสิกเหมือนอย่างสหชาตกัมมปัจจัย  แต่ว่าทำให้ผลของเจตนาเจตสิกซึ่งเป็นกัมมปัจจัยเกิดขึ้นต่างขณะกัน  ไม่ใช่ในขณะเดียวกัน  จึงชื่อว่า  “นานักขณิกกัมมปัจจัย”   

เป็นกัมมปัจจัยที่ทำให้ผลคือ  วิบากจิต และเจตสิก และกัมมชรูปเกิดขึ้นในภายหลัง เมื่อเจตนาซึ่งเป็นกรรมนั้นดับแล้ว

เพราะฉะนั้นสำหรับนานักขณิกกัมมปัจจัย ก็ได้แก่ เจตนาในกุศลจิตและในอกุศลจิตเท่านั้น ไม่ใช่เจตนาในจิตซึ่งเป็นวิบาก หรือเจตนาในจิตซึ่งเป็นกิริยา   

ถ้าเจตนาในจิตซึ่งเป็นวิบากหรือเจตนาในจิตที่เป็นกิริยาแล้ว เป็นสหชาตกัมมปัจจัย

แต่ถ้าเป็นเจตนาในกุศลจิตและอกุศลจิตแล้ว เป็นนานักขณิกกัมมปัจจัย  เพราะเหตุว่าเมื่อจิตและเจตนาเจตสิกอื่น ๆ นั้นดับไปแล้ว ก็เป็นปัจจัยให้วิบากจิตและเจตสิกเกิดขึ้นในภายหลัง   ต่างขณะกัน ไม่ใช่ในขณะเดียวกัน

มีข้อสงสัยอะไรไหมคะในเรื่องนานักขณิกกัมมปัจจัย