กัมมปัจจัย ๒ อย่าง


    ยังมีข้อสงสัยอะไรอีกไหมคะ   ในเรื่องของสหชาตกัมมปัจจัย   

    ถ้าจะให้จำง่าย ๆ เจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย   แต่กัมมปัจจัยจำแนกออกเป็น ๒ อย่าง   เพราะฉะนั้นต้องเข้าใจกัมมปัจจัยทั้ง ๒ อย่างให้ละเอียด   คือ  เจตนาเจตสิกที่เกิดกับจิตทุกดวง   เป็นสหชาตกัมมปัจจัยแก่จิตและเจตสิกอื่น ๆ  ซึ่งเจตนาเจตสิกเกิดร่วมด้วย

    นี่ตอนหนึ่งนะคะ   และนอกจากจะเป็นปัจจัยให้จิตและเจตสิกอื่น ๆ เกิดร่วมด้วยแล้ว  ยังเป็นปัจจัยให้รูปเกิดร่วมด้วย   และรูปซึ่งเกิดในขณะนั้น คือ จิตตชรูป  เพราะเหตุว่าจิตเป็นสมุฏฐานให้เกิดรูปได้   นอกจากทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ ดวง   ซึ่งแม้ว่าจะมีเจตนาเจตสิกเกิดกับทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ ดวงก็จริง  แต่ว่าลักษณะสภาพของทวิปัญจวิญญาณเป็นจิตที่อ่อน  ไม่มีกำลัง   เพราะเหตุว่าเกิดเพราะเจตสิกเพียง ๗ ดวงเท่านั้นเป็นปัจจัย  เพราะฉะนั้นแม้ทวิปัญจวิญญาณจะมีเจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย  แต่ก็ไม่เป็นปัจจัยให้จิตตชรูปเกิด

    เวลาที่จิตซึ่งมีกำลัง   ไม่ใช่ทวิปัญจวิญญาณเกิดขึ้น   จะเป็นปัจจัยให้จิตตชรูปเกิด   แล้วก็มีเจตนาเจตสิกเป็นกัมมปัจจัย   เพราะฉะนั้นเจตสิกนั้นซึ่งเป็นกัมมปัจจัย  ก็เป็นปัจจัยให้จิตตชรูปเกิดด้วย

    ชื่อว่าจิตตชรูป   แต่เกิดขึ้นเพราะจิตและเจตสิกทั้งหมด   ซึ่งก็หมายความว่าต้องเกิดเพราะเจตนาเจตสิกซึ่งเกิดร่วมด้วยเป็นกัมมปัจจัยด้วย  แต่เป็นสหชาติกัมมปัจจัย


    หมายเลข 4119
    15 ส.ค. 2558