ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๓๓๘

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจเพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ซึ่งเป็นข้อความที่สั้นบ้าง ยาวบ้าง แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์ พอที่จะเข้าใจได้ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๓๓๘

~ พระภิกษุ ไม่ใช่บวชเพื่ออาศัยผ้าเหลือง แต่ต้องเพราะเห็นประโยชน์ของการเข้าใจพระธรรม เพื่ออุทิศชีวิตต่อการที่จะศึกษาธรรม และขัดเกลากิเลสอย่างยิ่ง โดยการที่จะต้องประพฤติปฏิบัติตามพระวินัยด้วย

~ พระภิกษุ ก่อนบวช เป็นผู้ฟังพระธรรม เข้าใจพระธรรม จึงสละทุกสิ่งทุกอย่าง ทั้งทรัพย์สมบัติ วงศาคณาญาติ ที่จะฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมอบรมเจริญปัญญาขัดเกลากิเลสยิ่งขึ้น ในเพศบรรพชิต

~ พระภิกษุ สละเงินและทองแล้ว จึงบวช เมื่อบวชแล้ว จะมีเงินทองได้อย่างไร

~ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงรับเงินทองหรือเปล่า? เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงไม่รับเงินทอง แล้วเพราะเหตุใดภิกษุที่ปฏิญาณว่าจะประพฤติตามพระองค์ จึงรับเงินรับทอง

~ รับเงินรับทอง เป็นกิเลส พระภิกษุจะขัดเกลากิเลสมิใช่หรือ แล้วจะรับเงินทองได้อย่างไร?

~ เวลาที่กุศลจิตเกิด จะให้กล่าวคำร้ายๆ จะให้ทำสิ่งที่ชั่วๆ ได้ไหม? ก็ไม่ได้

~ เป็นมิตรจริงๆ ต้องให้สิ่งที่ประเสริฐถูกต้อง คือ ความเข้าใจ จะมากหรือจะน้อยก็ตาม

~ ฟังพระธรรมเพื่อเข้าใจ หนึ่งขณะในสังสารวัฏฏ์ ยังมีโอกาสได้ยินได้ฟัง

~ เมื่อโกรธเกิดขึ้นแล้ว ดีไหม? ไม่ดี ใครเดือดร้อน โกรธเกิดที่ไหนไม่เป็นสุข จะไปทำให้คนที่มีความโกรธ เป็นสุข เป็นไปไม่ได้เลย

~ ปัญหาทั้งหลาย โทษทั้งหลาย ความไม่สงบทั้งหลาย ก็เกิดจากอกุศลทั้งหมด

~ ถ้าไม่ใช่ปัญญา ไม่มีทางเลยที่จะไปละ ชำระล้างอกุศลซึ่งเกาะติดแน่นอยู่ในใจ

~ พระธรรมช่วยให้คนทั้งหลาย พ้นจากความเห็นผิดความเข้าใจผิดแล้วก็เป็นผู้ที่ตรงที่สามารถที่จะเข้าใจความจริงได้ มิฉะนั้น ก็แก้ไขปัญหาอะไรไม่ได้เลย เพราะเข้าใจผิด คิดว่า อกุศลเป็นกุศล

~ ถ้าโกรธเขา เป็นกุศลหรือเปล่า? เป็นอกุศล, ถ้าสงสารเขา เป็นกุศลหรือเปล่า? เป็นกุศล

~ บูชาพระรัตนตรัย ด้วยความเข้าใจธรรม ศึกษาธรรม แล้วก็ช่วยให้คนอื่น ได้มีความเข้าใจที่ถูกต้องด้วย ทุกครั้งที่กล่าวคำจริง เพื่อหวังประโยชน์ให้คนอื่นได้เข้าใจถูกต้อง เป็นการบูชาพระรัตนตรัย

~ ถ้าใครกล่าวตามพระธรรมวินัย ควรฟังไหม ไม่ว่าใคร ไม่ว่าภิกษุ อุบาสก อุบาสิกา ควรฟังไหม? เพราะไม่ใช่คำของเขา แต่เป็นคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เท่านั้น ทุกคำที่จริง

~ พระธรรมทั้งหมดทรงแสดงให้เข้าใจสิ่งที่มีเดี๋ยวนี้ เท่าที่กำลังของสติปัญญาจะเข้าใจได้ และ อบรมต่อไป เพราะคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกคำ เปลี่ยนไม่ได้เลย เป็นความจริงถึงที่สุด

~ ตลอดชีวิตตั้งแต่เกิดจนตาย ทุกขณะ คือ ความจริง ไม่เว้นเลยสักขณะเดียว ทุกวันทุกเวลา สั้นยิ่งกว่าวินาที ก็เป็นสภาพธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป โดยไม่รู้เลย

~ ถ้าไม่มีการฟังพระธรรม ย่อมไม่มีทางที่จะรู้โทษของการที่มีความไม่รู้ในสิ่งที่กำลังปรากฏจึงทำให้หลงพอใจ มาก จนกระทั่งเกิดความทุกข์เมื่อเกิดความพลัดพรากหรือไม่ได้ในสิ่งที่พอใจ จนกระทั่งเป็นเหตุให้กระทำทุจริตกรรม ร้ายแรงถึงกับว่าสามารถที่จะฆ่าคนอื่นได้ เอาทรัพย์ของคนอื่นมาเป็นของตน มากมายมหาศาล

~ สะสมความไม่รู้มานานแสนนาน และไม่มีวันจะหมดสิ้นไปได้ ถ้าไม่มีความเข้าใจถูกต้องตรงตามความเป็นจริง

~ ไม่ว่าจะเป็นเพศไหนก็ตาม (บรรพชิตหรือคฤหัสถ์) ต้องเป็นปัญญาความเห็นที่ถูกต้องเท่านั้นที่สามารถที่จะทำให้ค่อยๆ ละคลายความติดข้อง แม้ขณะที่กำลังฟังพระธรรมเดี๋ยวนี้ รู้ไหมว่ากำลังละคลายความติดข้อง

~ ความเข้าใจเป็นธรรมที่ค่อยๆ คลายความติดข้อง เพราะค่อยๆ เริ่มเข้าใจ

~ เราเป็นทุกข์ เพราะความไม่รู้ และ มีกิเลส หนทางที่จะดับทุกข์ คือ มีความรู้ (ปัญญา) ที่จะดับกิเลส

~ กุศล ความดีทั้งหลาย ไม่นำทุกข์โทษภัยมาให้ แต่อกุศลที่ทุกคนมีนี่แหละนำทุกข์โทษภัยมาให้ ตามกำลังของอกุศลนั้นๆ

~ มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นที่พึ่ง ก็ต้องอาศัยคำของพระองค์ ไม่ใช่คิดเอง

~ หนทางเดียวที่จะทำให้เป็นคนดีได้ คือ ความเข้าใจพระธรรม

~ พระธรรมเป็นสิ่งที่ควรอย่างยิ่งแก่การได้ยินได้ฟังด้วยความเคารพในความลึกซึ้งของผู้ที่ทรงตรัสรู้ความจริง และทรงแสดงความจริงของสิ่งที่กำลังปรากฏในขณะนี้ด้วยพระมหากรุณาที่จะให้คนอื่นได้เข้าใจถูก ได้เห็นถูก

~ ประโยชน์ของการเข้าถึงความจริงของสภาพธรรม คือ มั่นคงที่จะเข้าใจว่า ขณะนี้เป็นธรรมที่เป็นอนัตตา ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชา เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป

~ ธรรมเป็นปกติ คนส่วนใหญ่คิดว่า ธรรมต้องไปทำให้มีขึ้น ให้เกิดขึ้น แต่ว่าตามความเป็นจริงตลอดชีวิต ทุกชีวิตในสังสารวัฏฏ์ เป็นธรรมทั้งหมด ไม่มีขณะไหนที่ไม่ใช่ธรรมเลย เพราะฉะนั้นการรู้จักธรรม ไม่ใช่ต้องไปทำอะไรให้เกิดเลย เพียงแต่ว่าสิ่งที่กำลังมีในขณะนี้ ฟัง แล้วก็รู้ว่า ปัญญาสามารถรู้ว่า สิ่งที่ได้ยินได้ฟังเป็นคำจริงทุกคำ

~ สะสมอวิชชามาแค่ไหน มากมายในสังสารวัฏฏ์ จนแม้กำลังฟัง ก็ฟังด้วยดี และเป็นผู้ตรงที่จะรู้ว่า ค่อยๆ เข้าใจทีละเล็กทีละน้อย เหมือนของที่หนัก ตอ เคลื่อนไม่ได้ มั่นคงด้วยอกุศลทั้งหลาย กว่าจะเคลื่อนไป ค่อยๆ ขยับให้พ้นจากสังสารวัฏฏ์ จะนานสักแค่ไหน คงไม่ต้องคำนึงถึงกาลเวลา เพราะเหตุว่าต้องเป็นไปตามความรู้ความเข้าใจสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ

~ การฟังธรรมก็เพื่อเข้าใจถูกต้องว่า ธรรมเป็นธรรม เกิดปรากฏแล้วดับไป ชั่วคราว ทุกอย่างปรากฏชั่วคราว ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ชั่วคราวทั้งนั้น

~ ทั้งหมดของพระธรรมคำสอนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง แต่ละหนึ่ง ละเอียดยิ่ง เพื่อความไม่ใช่เรา

~ ไม่รู้จักธรรม ก็ไม่รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

~ บุญ คือ สภาพธรรมที่ดีงาม มีทุกวัน ดีไหม?

~ เข้าใจธรรม ก็ทำดีขึ้น เป็นคนดีขึ้น

~ อกุศลทั้งหลาย ล้อมรอบ แต่ก็ยังสามารถมีปัญญาเข้าใจสิ่งที่มีจริงได้

~ ไม่มีใครสามารถทำให้เกิดจิตเห็น จิตได้ยิน หรือจิตเป็นกุศล หรือจิตเป็นอกุศลได้ แต่สภาพธรรมทุกอย่างมีปัจจัยจึงเกิดขึ้น ซึ่งปัญญาสามารถที่จะอบรมรู้ชัดในลักษณะของสภาพธรรมนั้นว่า ไม่ใช่เรา ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน

~ จุดประสงค์ของการศึกษาพระธรรม เพื่อให้รู้ความจริงของสภาพธรรมว่า ไม่ใช่จะไปบังคับ แต่ว่ารู้ได้ว่า สภาพธรรมทุกอย่างไม่ใช่ตัวตนเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย

~ ตราบใดที่ยังไม่ใช่พระอนาคามีบุคคล อย่าไปถามใครเลยเรื่องวิธีอื่นที่จะทำให้ไม่มีโทสะ เพราะเหตุว่ามีวิธีเดียวเท่านั้น คือ ต้องเจริญปัญญาจนรู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงขั้นพระอนาคามีบุคคลเมื่อไร เมื่อนั้นจึงจะไม่มีโทสะ

~ ธรรมทั้งหลายไม่ใช่ตัวตน ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ของเรา แม้แต่ความโกรธในขณะนั้นก็ไม่ใช่เรา และไม่ใช่ของเรา ถ้าสามารถจะรู้ตามความเป็นจริงอย่างนี้ ทุกข์ก็จะลดน้อยลง เพราะว่าไม่ยึดถือโลภะ โทสะ โมหะ และธรรมทั้งหลายว่าเป็นของเรา เมื่อไม่มีเรา ก็ไม่มีบุคคลอื่น เป็นแต่เพียงสภาพธรรมแต่ละอย่างที่เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป

~ การฟังพระธรรมมีอุปการะมาก ไม่ควรประมาทที่คิดว่า รู้แล้ว เพราะฉะนั้นก็ไม่ฟัง แต่จะเห็นได้ว่า ขณะใดที่ไม่ฟัง เพราะอะไร ขณะนั้นต้องเป็นเพราะอกุศลจิตที่เกิด แต่ขณะที่ฟัง ขณะนั้นก็เป็นกุศล และเมื่อฟังแล้วเข้าใจ ก็จะยิ่งเห็นประโยชน์ว่า ไม่ควรที่จะขาดการฟังเลย ตราบใดที่ยังไม่ประจักษ์ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง และหนทางเดียวที่จะเกื้อกูลให้โยนิโสมนสิการ (การใส่ใจอย่างถูกต้องแยบคาย) เจริญได้จริงๆ ก็คือฟังพระธรรมให้เข้าใจละเอียดขึ้น

~ ใครไม่ดีนั้น เรื่องของคนอื่นทั้งหมด ถ้าสามารถจะอนุเคราะห์เกื้อกูลได้ ควรทำ แต่ถ้าไม่สามารถจะอนุเคราะห์เกื้อกูลได้ แม้ว่าจะไม่ใกล้ชิด แต่ก็มีเมตตาได้ การใกล้ชิดอาจจะทำให้เกิดอกุศลมากมายเพิ่มขึ้น แต่ว่าถ้าไม่ใกล้ชิดแล้วมีเมตตา เวลาที่ถึงกาลที่จะอนุเคราะห์ ก็อนุเคราะห์ด้วยเมตตาได้

~ ไม่รู้ มานานเท่าไหร่ แล้วจะให้รู้เร็วๆ เป็นไปได้หรือ

~ ถ้ายังไม่เข้าใจสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ และมีแต่อกุศลมากๆ ไม่มีกุศลหรือการขัดเกลาหรือการบำเพ็ญกุศลอื่นเลย จิตใจก็ยอมคล้อยตาม เป็นไปตามอกุศล

~ แต่ละคนเป็นแต่ละหนึ่ง แต่ก็สามารถทำประโยชน์ให้กับพระพุทธศาสนาได้ เริ่มด้วยการศึกษาธรรมด้วยความเคารพ และมีความเข้าใจที่ถูกต้อง ดำรงรักษาคำสอนที่ถูกต้อง ทำทุกอย่างด้วยความไม่หวั่นเกรง เพราะเหตุว่า ด้วยความหวังดี สิ่งใดที่ถูกต้อง ก็แสดงให้คนอื่นได้ฟังได้เข้าใจในสิ่งที่ถูกต้อง.

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๓๓๗

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...