สติปัฏฐาน คือ อะไร

 
ใหญ่ราชบุรี
วันที่  24 ต.ค. 2557
หมายเลข  25674
อ่าน  1,966

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ซึ่งเป็น ผู้ไกลจากกิเลส ตรัสรู้ชอบได้โดยพระองค์เอง

เรียน ขอคำอธิบาย นะคะ (เป็น ทั้ง โดยวิชาการ และ โดยความเป็นสภาพธรรมะ)

๑. สติปัฏฐาน คือ อะไร “เจริญ” สติปัฏฐาน คืออะไร

๒. หาก อธิบาย รายละเอียด โดยลำดับของวิถีจิต อาจจะ เห็น ความเหมือนกัน และ ความแตกต่าง ของ ลักษณะ ของ สติปัฏฐาน ที่อาจเกิดขึ้นเป็นไป ในขณะที่

๒.๑ กำลังอ่าน - ปรมัตถธรรมสังเขป

๒.๒ กำลังอ่าน - หนังสือพิมพ์

๒.๓ กำลังดู - รายการบ้านธัมมะทางโทรทัศน์

๒.๔ กำลังดู - ละครทางโทรทัศน์

ขออนุโมทนา และ ขอบพระคุณ เป็นอย่างยิ่ง สำหรับ คำอธิบาย ค่ะ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
paderm
วันที่ 24 ต.ค. 2557

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สติปัฏฐาน คือ อะไร

สติปัฏฐาน คือ สติและปัญญาที่รู้ความจริงของสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา อันเป็นการเจริญวิปัสสนา สติปัฏฐาน ประกอบด้วยสภาพธรรมอะไรบ้าง

สติปัฏฐาน ก็ไม่พ้นจากความเป็นจริงของสภาพธรรมที่เป็นจิตและเจตสิกที่เกิดขึ้น ซึ่งเป็นกุศลจิตที่ประกอบด้วยปัญญา และ เจตสิกอื่นๆ อีกมายมาย ดังนั้น ก็ประกอบด้วยสภาพธรรมที่เป็น จิต ที่เป็นใหญ่ในการรู้ และ ประกอบด้วยเจตสิก อย่างน้อย 19 ดวง ที่เป็นโสภณสาธารณะเจตสิก และประกอบด้วย สัพพจิตสาธารณะเจตสิก อีก 7 ดวง และ ปกิณณกเจตสิก และที่ขาดไม่ได้เลย คือ ปัญญา ที่เป็นอโมหเจตสิก ที่เป็นสภาพธรรมที่รู้เห็นตามความเป็นจริง ครับ

สิ่งที่มีจริงในขณะนี้นั่นเอง ที่จะเป็นที่ตั้งให้สติเกิดขึ้นระลึกตรงลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ และปัญญารู้ตามความเป็นจริง (สติปัฏฐาน) เป็นไปตามเหตุตามปัจจัย จริงๆ ไม่ใช่เรื่องหวัง ไม่ใช่เรื่องต้องการ ไม่ใช่เรื่องของความจดจ้อง ไม่ใช่เรื่องของการไปกระทำอะไรด้วยความเป็นตัวตน ด้วยความเห็นผิด และด้วยความไม่รู้ แต่เป็นเรื่องของการอบรมเจริญปัญญาไปตามลำดับ

เรื่องเจริญสติปัฏฐาน เป็นเรื่องของปัญญาที่เข้าใจสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง สติเกิดขึ้นระลึก และปัญญารู้ตรงลักษณะของสภาพธรรมในขณะนี้ การเจริญสติปัฏฐานไม่ใช่เรื่องง่ายเลย แต่ว่าเป็นเรื่องที่จะต้องอาศัยการฟังในสิ่งที่มีจริงเนืองๆ บ่อยๆ พิจารณาเหตุผลแล้วก็เจริญเหตุ ให้สมควรแก่ผลด้วย

ธรรม คือ สิ่งที่มีจริง มีจริงในขณะนี้ หนทางที่จะเป็นไป เพื่อการรู้ธรรม ตามความเป็นจริง ซึ่งก็มีจริง แต่ต้องเป็นหนทางแห่งปัญญา เพราะฉะนั้น ก็ต้องกลับมาที่ฟังพระธรรมให้เข้าใจจริงๆ ถ้าไม่ได้ฟังพระธรรม ไม่ได้ศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ แม้ว่าจะมีสภาพธรรมที่มีจริง ก็ไม่สามารถเข้าใจตามความเป็นจริงได้เลย ย่อมไม่มีเหตุที่สติปัฏฐานจะเกิดขึ้นได้เลย ครับ

เชิญคลิกอ่านที่นี่ ครับ

โสภณสาธารณเจตสิก

สัพพจิตตสาธารณเจตสิก

ปกิณณกเจตสิก ๖ ดวง

ขออนุโมทนา

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
khampan.a
วันที่ 24 ต.ค. 2557

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สำคัญมีการฟังพระธรรมบ่อยๆ เนืองๆ จึงมีเหตุที่จะทำให้มีการพิจารณาหรือระลึกถึงพระธรรมที่ได้ยินได้ฟังอย่างถูกต้องแยบคาย ซึ่งก็ไม่พ้นไปจากเรื่องของธรรมที่ได้ยินได้ฟัง ในขณะนั้นก็เป็นไปเพื่อความเจริญขึ้นของปัญญา ถ้าไม่ได้ฟังพระธรรมเลย ก็คงจะไม่มีการพิจารณาไตร่ตรองพระธรรมอย่างแน่นอน แต่ส่วนใหญ่จะตื่นเต้นกับคำว่าสติปัฏฐาน อยากให้สติปัฏฐานเกิด ซึ่งเป็นไปไม่ได้เลย สติปัฏฐาน (ระลึกรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง) ไม่สามารถเกิดได้เพราะความอยาก ความต้องการ จึงสำคัญที่การตั้งต้นการฟังพระธรรมให้เข้าใจ เมื่อเหตุปัจจัยพร้อม ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนทำอะไร ดูทีวี เป็นต้น ก็คือ ธรรมที่มีจริงๆ สติปัฏฐานสามารถเกิดขึ้นระลึกรู้ในความเป็นจริงของสภาพธรรมได้ ดังนั้น กว่าจะไปถึงตรงนั้น ต้องอาศัยเหตุที่สำคัญ คือการฟังพระธรรมเป็นปกติในชีวิตประจำวัน ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
wannee.s
วันที่ 24 ต.ค. 2557

ขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
peem
วันที่ 24 ต.ค. 2557

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
นายเรืองศิลป์
วันที่ 25 ต.ค. 2557

การฟัง พิจารณาในสิ่งที่ได้ยินได้ฟัง ให้เข้าใจความเข้าใจในสิ่งที่ได้ยินได้ฟัง ทีละเล็กทีละน้อยแม้เพียงเล็กน้อย ก็จะค่อยๆ สะสมความรู้ถูก เห็นถูก ตามความเป็นจริงจากไม่เคยได้ยิน เป็นได้ยินได้ฟังจากไม่เคยรู้ไม่เข้าใจ เป็นเข้าใจค่อยๆ ละความไม่รู้ ค่อยๆ อบรมความเข้าใจเพิ่มขึ้นๆ ทีละขั้นตรงตามความเป็นจริง

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
ch.
วันที่ 25 ต.ค. 2557

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 7  
 
tanrat
วันที่ 27 ต.ค. 2557

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 8  
 
เรือนแก้ว
วันที่ 28 ต.ค. 2557

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 9  
 
เมตตา
วันที่ 28 ต.ค. 2557

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 10  
 
chatchai.k
วันที่ 6 มิ.ย. 2563

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 11  
 
สิริพรรณ
วันที่ 6 มิ.ย. 2564

กราบอนุโมทนาขอบพระคุณมากค่ะ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ