หสิตุปปาทจิต - การยิ้ม -พฐ.60


    หตหสิตุปปาทจิต เป็นอีกหนึ่งประเภท ซึ่งเป็นกิริยาจิตเฉพาะของพระอรหันต์ที่เป็นอเหตุกะ ตรงกับคำถามของคุณสุรีย์ที่ว่าบางครั้งกิริยาจิตก็มีทั้งอเหตุกะ และสเหตุกะ เพราะฉะนั้นสำหรับกิริยาจิตที่เป็นอเหตุกะนั้น จำได้เลยว่า มีดวงเดียว ปัญจทวาราวัชชนจิตก็มีกันทุกคน มโนทวาราวัชชนจิตก็มีกันทุกคน แต่อเหตุกะที่เป็นกิริยาจิตประเภทที่ ๓ หสิตุปปาทจิตเฉพาะพระอรหันต์ มีใครยิ้มได้ถ้าไม่มีจิต ไม่มี เพราะฉะนั้นแม้แต่ยิ้มต้องเกิดจากจิต ซึ่งจริงๆ แล้วก็ต้องประกอบด้วยโสมนัสเวทนา และการยิ้มก็มีหลายลักษณะตั้งแต่เพียงตาแจ่มใส มีความโสมนัสดีใจ โดยที่ยังไม่ปรากฏถึงกับจะเป็นอาการที่ให้คนอื่นรู้ได้ก็มี และก็เป็นการยิ้มที่เพียงแย้มด้วยจิตที่เบิกบาน อาการอย่างนั้นเคยมี หรือไม่ เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่าก็มียิ้มหลายอย่างแต่ก็ต้องเกิดจากจิต

    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 60


    หมายเลข 6688
    19 ม.ค. 2567