เศษของกรรมมี เศษของวิบากมีหรือไม่


    กฤษณา   เมื่อกี้อาจารย์พูดถึงเรื่องกรรม ถ้าว่าเจตนาเป็นกรรม และผลของกรรมก็คือวิบาก เมื่อกี้อาจารย์พูดถึงอาการปวดหัวตัวร้อนว่าเป็นเศษของกรรม ทีนี้อยากเรียนถามว่า เศษของวิบากจะมีหรือไม่ ทำไมอาการปวดหัวตัวร้อนไม่เป็นเศษของวิบาก แทนที่จะเป็นเศษของกรรม

    ท่านอาจารย์ วิบากเกิดขึ้นโดยมีกรรมเป็นปัจจัย  แต่วิบากจิตไม่สามารถทำให้เกิดวิบากจิตได้  วิบากจิตทั้งหมดเกิดขึ้นเพราะกรรมเป็นปัจจัย  เมื่อกรรมให้ผล คือ ทำให้วิบากจิตเกิดขึ้นและดับไปแล้ว ก็หมดเรื่องของวิบาก  แต่ว่ากรรมยังมีอยู่ต่อไปไหม  ถ้ากรรมยังมีอยู่ต่อไป ก็ทำให้วิบากจิตเกิดขึ้นอีกต่อไป เพราะฉะนั้นวิบากจิตที่เกิดต่อเป็นผลของกรรม  ไม่ใช่เป็นผลของวิบาก

    กฤษณา   แล้วที่เป็นอาการปวดหัวตัวร้อน ตอนนั้นยังไม่เรียกว่าเป็นวิบากใช่ไหม

    สุ.   เป็นวิบากจิต  ซึ่งเกิดขึ้นเพราะกรรมเป็นปัจจัย  อกุศลกรรมเป็นปัจจัยทำให้อกุศลวิบากเกิดขึ้น วิบากจิตทั้งหมดจะเกิดขึ้นโดยไม่มีกรรมเป็นปัจจัยไม่ได้

    เพราะฉะนั้นจึงเป็นความจำเป็นที่จะต้องทราบว่า จิตขณะไหนเป็นวิบากซึ่งเป็นผล และขณะไหนเป็นกรรมซึ่งเป็นเหตุ เพราะเหตุว่าวิบากไม่ใช่กรรม แต่วิบากเป็นผลของกรรม


    หมายเลข 2430
    18 ส.ค. 2558